در حالیکه افغانستان طی چند سال گذشته سیاست خارجی مستقلتری را دنبال کرده و روابط خود با کشورهای منطقه، از جمله هند، را گسترش داده است، گزارش تازه نشریه امریکایی نیولاینز نشان میدهد که پاکستان در پشت صحنه در پی طراحی سناریوهای جدید برای تاثیرگذاری بر آینده سیاسی افغانستان است. این نشریه مدعی شده که اسلامآباد اخیراً تماسهای با شماری از چهرههای سیاسی مخالف امارت اسلامی داشته است.
در همین راستا، برخی آگاهان معتقدند پاکستان در پی تحمیل یک جنگ نیابتی تازه در افغانستان است. به گفته آنان اسلامآباد طی بیست سال گذشته با استفاده از حضور طولانیمدت ناتو و امریکا نفوذ راهبردی خود را تحکیم کرده و نمیخواهد افغانستان به کشوری متکی به خود تبدیل شود.
روح الله هوتک آگاه مسایل سیاسی در این مورد به خبرگزاری آفاق گفت: «یک واقعیت غیرقابل انکار این است که پاکستان در صدد تحمیل یک جنگ نیابتی تازه در افغانستان است. ما مطمئن هستیم که پاکستان همواره اهداف استراتژیک خود را دنبال میکند و نمیخواهد افغانستان به کشوری مستقل و متکی به خود تبدیل شود که بتواند منافع ملی خود را تعریف کرده و روابط مستقیم با جهان و منطقه برقرار کند. در چنین شرایطی، پاکستان همچنان تلاش میکند تا کنترل اقتصادی، انسانی، تأمینات و سیاست افغانستان را تحت نفوذ خود نگه دارد.»
نثار احمد شیرزی آگاه مسایل سیاسی میگوید که پاکستان از سوی برخی قدت های جهان ماموریت یافته است که اهداف استراتژیک آنها را در منطقه تأمین کند. او میافزاید: «پاکستان یک برنامه و مأموریت استراتژیک بزرگ دارد که از سوی قدرتهای بزرگ حمایت میشود. این کشور علاوه بر اجرای اهداف استراتژیک آنها، اهداف خود را نیز دنبال میکند و تلاش میکند از ظرفیتها و منابع افغانستان به گونهای بهرهبرداری کند که هم منافع خود و هم اهداف شرکای خارجیاش تأمین شود.»
در پی حملات اخیر هوایی پاکستان بر مناطق شرقی افغانستان و چند روز رویارویی مستقیم نیروهای دو طرف، روابط کابل و اسلامآباد به پایینترین سطح تعامل در سالهای اخیر رسیده است. با وجود برگزاری سه دور مذاکرات برای کاهش تنشها، گفتوگوها بدون دستاورد ملموس پایان یافت. هرچند، برخی کشورهای منطقه، تلاشهای میانجیگرانهٔ را برای کاهش تنش میان کابل و اسلامآباد، آغاز کردهاند، اما هنوز روشن نیست این ابتکارها به نتیجه عملی خواهد انجامید یا خیر.
