استانبول امروز (شنبه، سوم عقرب) میزبان دومین دور مذاکرات میان نمایندگان افغانستان و پاکستان بود. در این نشست، هیأتی از امارت اسلامی به رهبری رحمتالله نجیب، معین وزارت داخله، اشتراک کرده است. سهیل شاهین، سفیر امارت اسلامی در قطر، انس حقانی عضو ارشد امارت اسلامی، نوراحمد نور رئیس عمومی سیاسی وزارت خارجه، نورالرحمن نصرت معاون عملیات وزارت دفاع و عبدالقهار بلخی سخنگوی وزارت خارجه نیز اعضای این هیأت گفته شدهاند.
همچنین، محورهای اصلی مذاکرات شامل بررسی تمدید آتشبس، رعایت تمامیت ارضی و حریم هوایی، و سایر موضوعات مهم امنیتی و سیاسی عنوان شده است.
تمرکز این دور از مذاکرات بر ایجاد راهکار نظارتی بر اقدامات و جلوگیری از حملات تروریستی فرامرزی گفته شده است.
مقامات ترکیه اعلام کردهاند که «کمیته فنی استانبول» جزئیات مرتبط با آتشبس را بررسی خواهد کرد؛ از جمله مسائل امنیتی، مبارزه با تروریسم، مهاجرت و مدیریت مرزها.
واحد فقیری، آگاه روابط بینالملل در این باره به خبرگزاری آفاق گفت: «مذاکره بین افغانستان و پاکستان به نظر میرسد که احتمال تمدید آتشبس را افزایش دهد. این تمدید ممکن است موقت باشد و دوام دایمی نخواهد داشت. افغانها باید آماده باشند که پس از این مذاکرات، پاکستان ممکن است برای چند ماه دوباره بهانهگیری کند؛ بنابراین، ما نباید صرفاً به تعهدات و وعدههای پاکستان اکتفا کنیم، مگر اینکه تغییر بنیادی در سیاستها و رفتار پاکستان رخ دهد.»
در سوی دیگر، شماری از رسانههای پاکستانی گزارش دادهاند که در این دور، در ترکیب هیات پاکستان، هفت تن به شمول مقامهای ارشد استخباراتی، امنیتی و اداری حضور دارند.
در همین پیوند، شماری از آگاهان روابط بینالملل میگویند که این مذاکرات میتواند به کاهش موقت تنشها کمک کند، اما تضمینی برای پایداری آتشبس یا حل ریشهای اختلافات وجود ندارد. به باور آنان، بدون تغییر در سیاستها و رویکردهای دو کشور، توافقهای کنونی بیشتر جنبهی نمادین و تاکتیکی خواهد داشت.
عمر صمد، آگاه روابط بینالملل و سفیر پیشین افغانستان در فرانسه و کانادا در این باره به آفاق گفت: «در دور دومِ مذاکرات بعد از دوحه، حالا طرفها در استانبول گردهم آمدهاند. این خود یک نشانهی خوب است در شرایط امروزی، هرچند هنوز وضعیت شکننده است. کل این روند حساسیتهای زیادی دارد هم سیاسی، هم تاریخی، هم اجتماعی و هم امنیتی. هر طرف تلاش میکند تا در حد ممکن، آجندای خود را بهروشنی مطرح کند.»
ولی فروزان، آگاه روابط بینالملل نیز به آفاق گفت: «شاید این آتشبس میان دو کشور تمدید شود و یک مدت هم ممکن کار بدهد، و این نشست احتمال دارد یک نتیجهٔ خوب داشته باشد، اما به صورت دوامدار کشور باید روی دیدی که پاکستان نسبت به افغانستان دارند فکر کند. هیچ افغان وطنپرستی این دید را نمیپذیرد. در پهلوی این مسئله، خط دیورند یک موضوعی است که افغانها آن را قبول ندارند. خط دیورند برای مردم ما یک موضوع بسیار مهم و حساس است.»
گفتنی است که نخستین دور این مذاکرات در نوزدهم ماه جاری، در دوحه قطر برگزار شد. آن گفتوگوها با میانجیگری دولتهای قطر و ترکیه انجام گرفت و با امضای توافقنامهای درباره صلح و آتشبس به پایان رسید.
