شهباز شریف، نخستوزیر پاکستان، در مراسم فراغت آکادمی نظامی این کشور در کاکل در سخنرانی اش گفت که کشورش به حفظ روابط صلحآمیز با افغانستان متعهد است.
نخست وزیر پاکستان در بخشی از سخنان اش افزود که اسلامآباد پیام روشنی به حکومت سرپرست افغانستان فرستاده و تأکید کرده است که تحقق این هدف تنها زمانی ممکن است که خاک افغانستان علیه پاکستان مورد استفاده قرار نگیرد.
شهباز شریف تصریح کرد که با وجود تلاشهای مخلصانه پاکستان، حملات از سوی افغانستان همچنان ادامه دارد و این وضعیت مانع بهبود روابط دوجانبه شده است.
شهباز شریف نخست وزیر پاکستان می گوید که «ما پیام قاطع و روشنی به حکومت سرپرست افغانستان ارسال کردهایم که هرچند خواهان همسایگی مسالمتآمیز با کابل هستیم، اما تا زمانی که خاک افغانستان برای حملات هراس افگنی علیه پاکستان توسط گروههای افراطی مورد استفاده قرار گیرد، این امر ممکن نخواهد بود»
هرچند که بهتازگی امارت اسلامی در مورد اظهارات نخستوزیر پاکستان ابراز نظری نکرده است، اما پیش از این، مقامهای امارت اسلامی ادعاهای مشابه حکومت پاکستان را رد کرده و تأکید کرده بودند که امارت اسلامی هرگز اجازه نخواهد داد که از خاک افغانستان علیه هیچ کشوری، از جمله پاکستان، استفاده شود.
در همین راستا، برخی از آگاهان مسایل سیاسی معتقدند که پاکستان همواره بر اساس منافع مقطعی و زمانی خود عمل میکند و حالا که روابطش با هند تنشآلود شده است، ممکن است بخواهد از افغانستان به عنوان یک متحد استراتژیک برای نشان دادن روابط دوستانهاش با کابل در مقابل هند استفاده کند.
معین گل سمکنی آگاه مسایل سیاسی می افزاید که «موضوع امنیتی پاکستان کاملاً موضوع داخلی آن کشور است که چه نوع آنان میتواند بر مردم خو از نکته نظر سیاسی، نظامی و اقتصادی به یک راه حل بپردازد ولی پاکستان وضعیتی که فعلاً دارد باید با افغانستان یک راهکار را بسازد که بر اساس آن بلاخره بتوانند بین هر دو کشور تعلقات خود را عادی بسازد »
عزیز معارج دیپلومات پیشین گفت که « عمق استرتیژی پاکستان در امور افغانستان داشتن کنترول افغانستان یا سیاست خارجی افغانستان است اگر حاکمان به این خواست پاکستان تن بدهند در اینصورت روابط بهبود پیدا میکند و خوب میشود در غیر آن پاکستان نشان داده که همیشه بنابر منافع مقطعی و زمانی خود عمل کرده است»
ادعای نخستوزیر پاکستان مبنی بر استفاده شدن خاک افغانستان علیه کشورش، در حالی مطرح میشود که روز گذشته وزیر دفاع پاکستان پذیرفت که کشورش به مدت سه دهه، به درخواست آمریکا و کشورهای غربی، به ویژه بریتانیا، از گروههای هراسافکن حمایت و پشتیبانی کرده است.
در نهایت، بهرغم تأکید مقامات پاکستانی بر لزوم مهار تهدیدات امنیتی از خاک افغانستان، واقعیتهای میدانی و گذشتهٔ روابط دوجانبه نشان میدهد که اعتمادسازی میان کابل و اسلامآباد نیازمند بیش از صرفاً تبادل پیامهای دیپلماتیک است. اظهارات نخستوزیر پاکستان در حالی بیان میشود که کشورش خود به نقش تاریخی در تقویت شبکههای هراسافگن اعتراف کرده است؛ مسألهای که مشروعیت ادعاهای امروز اسلامآباد را زیر سوال میبرد. از سوی دیگر، تأکید مکرر مقامهای امارت اسلامی بر عدم استفاده از خاک افغانستان علیه دیگر کشورها، اگرچه در سطح اعلامیهها قاطع به نظر میرسد، اما در عمل نیازمند سازوکارهای روشن و همکاریهای مؤثر دوجانبه است. در چنین شرایطی، به نظر میرسد که مسیر عادیسازی روابط افغانستان و پاکستان تنها از راه گفتگوهای صادقانه، احترام متقابل به استقلال سیاسی، و فاصله گرفتن از سیاستهای مقطعی و ابزاری خواهد گذشت؛ امری که در حال حاضر، چشمانداز روشنی برای آن دیده نمیشود.