سید عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، در نشستی با دانشجویان دانشگاه میگیموی مسکو، بر ضرورت گفتوگو با حکومت فعلی افغانستان تاکید کرد. وی واقعیت دولت مستقر در کابل را غیرقابل انکار دانست و با اشاره به چالشهایی مانند امنیت مرزها، مسایل آبی، قاچاق مواد مخدر و مهاجرت تاکید کرد که گفتوگو با طرف حاکم برای مدیریت این مسایل ضروری است.
وزیر خارجه ایران تصریح کرد: «در مورد حکومت فعلی افغانستان، باید قبول کنیم که یک واقعیتی به نام حکومت موجود در کابل وجود دارد. از طرفی هم چالشهای زیای بین ما و افغانستان وجود دارد. ما هم بحث امنیت مرزها، آب، مواد مخدر و مهاجرت را داریم. ما باید با دولت موجود در افغانستان گفتوگو کنیم که بتوانیم این چالشها را مدیریت کنیم و منافع دو ملت ایران و افغانستان را بتوانیم تامین کنیم.»
وزیر خارجه ایران همچنین اظهار کرد که کشورش هنوز حکومت فعلی افغانستان را به رسمیت نشناخته؛ اما خاطرنشان کرد که تهران بر این باور است که همه مردم افغانستان باید حق تعیین سرنوشت خود را در چارچوب یک حکومت فراگیر داشته باشند. با این حال، عراقچی تصریح کرد که ایران برای حفظ ثبات منطقه و تأمین منافع دو ملت، مسیر گفتوگو و تعامل با حکومت افغانستان را همچنان ادامه میدهد.
عراقچی افزود: «ما هنوز دولت موجود در افغانستان را شناسایی نکردهایم و معتقدیم در افغانستان باید همه مردم حق تعیین سرنوشت خود در قالب حکومت را داشته باشند، ولی به گفتوگوهای خود با دولت افغانستان ادامه میدهیم.»
در همین راستا، مسعود پزشکیان، رییسجمهور ایران نیز در مصاحبه با یکی از رسانههای ایرانی، گفت روابط تهران با کشورهای همسایه از جمله افغانستان بهبود یافته و همکاری با افغانستان، آسیای مرکزی، قفقاز و خلیج فارس از محورهای کلیدی سیاست خارجی ایران است.
آگاهان نیز معتقدند که تعامل ایران و افغانستان عملی و پایدار است و ادامه گفتوگوها میتواند چالشهای مرزی، امنیتی و اقتصادی را مدیریت کند.
روحالله هوتک، آگاه مسایل سیاسی در این زمینه به خبرگزاری آفاق گفت: «روابط ایران و افغانستان در حال حاضر بسیار عملی، پایدار و در حال تعمیق است. تجارت دو جانبه ادامه دارد، تماسهای سطح بالای دیپلماتیک برقرار است و هر دو طرف از تشدید تنش پرهیز میکنند. ایران هنوز حکومت فعلی افغانستان را به رسمیت نشناخته، اما تعامل نزدیک در زمینههای حساس مانند مبارزه با مواد مخدر و مسایل امنیتی ادامه دارد و احتمال تعامل رسمی در آینده، به ویژه پس از حصول اطمینان از ثبات و عملکرد موثر، وجود دارد.»
گفتنی است که پیشتر وزیر خارجه ایران در نشست نمایندگان ویژه کشورهای همسایه افغانستان و روسیه، بر جایگاه ویژه افغانستان به دلیل موقعیت ارتباطیاش میان آسیای مرکزی، غرب و جنوب آسیا تأکید کرد. وی افزوده بود که ثبات و توسعه این کشور یک ضرورت راهبردی است و امنیت آن بر منافع همسایگان اثر مستقیم دارد.