در پی سفر رییسجمهور ایران به پاکستان، سخنگوی وزارت خارجه ایران در نشست خبری خود در پاسخ به پرسشی درباره احتمال هماهنگی میان تهران و اسلامآباد در قبال حکومت سرپرست افغانستان اظهار و تأکید کرد که تصمیمگیری درباره به رسمیت شناختن حکومتها، موضوعی مستقل و مبتنی بر منافع ملی هر کشور است.
اسماعیل بقایی همچنین با اشاره به سابقه میزبانی طولانیمدت ایران و پاکستان از پناهندگان افغان، افزود که دو کشور نگرانیها و منافع مشترکی در زمینه ثبات، امنیت و آینده افغانستان دارند. به گفته وی، این مسایل همواره در گفتوگوها و رایزنیهای دوجانبه مورد توجه قرار میگیرد.
اسماعیل بقایی سخنگوی وزارت خارجه می گوید که: «تصمیمگیری در خصوص به رسمیت شناختن حکومتها و کشورهای مختلف، تصمیم مستقل هر کشور است. جمهوری اسلامی ایران بر اساس منافع و مصالح خود در این زمینه تصمیمگیری میکند. کاملاً طبیعی است که در هر گفتوگویی میان دو همسایه که همسایه مشترکی دارند و با مسایلی و بحرانهایی روبهرو هستند که میتواند امنیت ملی آنها را بهطور مستقیم یا غیرمستقیم تحت تأثیر قرار دهد، در مورد آن همسایه نیز صحبت شود.»
اما پرسش اینجاست که آیا تحرکات دیپلماتیک اخیر و گفتوگوهای ایران با کشورهای منطقه میتواند زمینهساز به رسمیت شناختن حکومت امارت اسلامی از سوی تهران باشد؟
اسد الله ندیم آگاه مسایل سیاسی «اگر حکومت سرپرست بتواند ثبات دائمی در کشور ایجاد کند، با گذشت زمان حکومتهای منطقه و جهان حاضر خواهند شد که بدون توجه به شرایط برخی کشورها یا حتی سازمان ملل، آن را قبول کرده و به رسمیت بشناسند؛ زیرا تأمین ثبات نظام سیاسی از اولویتها است.»
سید هارون هاشمی آگاه مسایل سیاسی«ایران از یکسو در تعامل با امارت اسلامی سیاستی محتاطانه در پیش گرفته و تلاش میکند که آن را به رسمیت نشناسد، اما از سوی دیگر، روابط دیپلماتیک خود را با این حکومت حفظ کرده و در زمینه همکاریهای منطقهای و امنیتی نیز با آن تعامل دارد. با این حال، تحولات اخیر در داخل ایران، بهویژه تغییرات اجتماعی و نگرانیهای امنیتی، بر سیاست خارجی تهران و نحوه تعاملش با کشورهای منطقه و غرب تأثیر گذاشته است.»
این در حالیست که پس از روی کار آمدن دوباره امارت اسلامی به قدرت در افغانستان، روابط تهران و کابل شاهد روندی مثبت و رو به بهبود بوده است. دو کشور که دارای اشتراکات فرهنگی، تاریخی و مذهبی عمیقی هستند، بهتدریج زمینههای همکاری و تعامل را گسترش دادهاند.