در پی زمینلرزهی ۶.۳ ریشتری بامداد دوشنبه که شماری از ولایتهای شمالی و کابل را لرزاند، اداره ملی آمادگی و مبارزه با حوادث طبیعی اعلام کرد که این زمینلرزه تاکنون جان ۲۱ تن را گرفته، ۲۵ تن را به شدت زخمی کرده و ۷۹۲ تن دیگر جراحات سطحی دیدهاند. همچنین این اداره گزارش داده است که ۱۷۰ خانه مسکونی بهطور کامل و ۳۴۲ خانه بهطور قسمی تخریب شدهاند.
محمد یوسف حماد، سخنگوی اداره ملی آمادگی و مبارزه با حوادث طبیعی تصریح کرد: «تا چاشت امروز، ۲۱ تن شهید، ۲۵ تن شدیداً زخمی و ۷۹۲ تن دیگر با جراحات سطحی مواجه شدهاند. همچنین ۱۷۰ خانه بهطور کامل و ۳۴۲ خانه بهطور جزئی تخریب شدهاند. در همین حال، برای ورثه هر شهید ۲۰ هزار افغانی و برای هر زخمی ۱۰ هزار افغانی کمک نقدی پرداخت شده است.»
پس از این زمینلرزه، هند بهعنوان نخستین کشور با ارسال یک محمولهی فوری کمکهای بشردوستانه، به یاری زلزلهزدگان شمال افغانستان شتافت. راندهیر جایسوال، سخنگوی وزارت خارجهی هند، اعلام کرد که دهلینو همچنان متعهد است بهعنوان «شریک قابل اعتماد در بخش بهداشت و امدادرسانی» در کنار کشورهای جنوب، به ویژه افغانستان، باقی بماند.
همزمان، کشورهای ایران، پاکستان، قطر، بریتانیا، عربستان سعودی، بحرین و ترکیه نیز در پیامهای جداگانهای با ابراز همدردی با خانوادههای قربانیان، آمادگی خود را برای همکاری و ارایه کمک به آسیبدیدگان اعلام کردند.
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه ایران تصریح کرد: «به دنبال وقوع زمینلرزه شدید در منطقه خُلم افغانستان، وزارت امور خارجه با ابراز مراتب همدردی ایران با مردم شریف افغانستان بهویژه خانوادههای جانباختگان، از خداوند برای مجروحین و آسیبدیدگان حادثه سلامتی و بهبودی مسئلت کرد. ما همچنین آمادگی کشورمان را برای ارائه هرگونه مساعدت به افغانستان در روند امداد و نجات آسیبدیدگان اعلام میکنیم.»
اسحاق دار، معاون نخست وزیر و وزیر خارجه پاکستان گفت: «عمیقاً از زلزله ویرانگر در شمال افغانستان که جانهای ارزشمندی را گرفته و خسارت گستردهای به بار آورده، متاثر شدیم. صمیمانهترین تسلیتهایمان را به خانوادههای داغدار ابراز میکنیم و برای بهبود سریع مجروحان دعا میکنیم.»
نمایندگی بریتانیا برای افغانستان همچنان گفت: «از گزارشهای زلزله شب گذشته در شمال افغانستان به شمول ولایات بلخ و سمنگان متأثر و ناراحت شدیم. مراتب عمیق همدردی خود را به قربانیان این رویداد ابراز میکنیم. همکاران بشری بریتانیا از قبل در عملیات حمایت فعال هستند.»
سید عبدالباسط رحمانی، پژوهشگر عرصه مدیریت حوادث طبیعی در این زمینه به خبرگزاری آفاق گفت: «زلزلهای که در شمال افغانستان رخ داد، در واقع از نظر شدت و بازتاب، زلزله بزرگی بود. اما مسئلهای که اهمیت دارد این است که چرا ما در افغانستان نسبت به سایر نقاط دنیا آسیبپذیرتر هستیم و خسارات و تلفات در کشور ما بیشتر است. این مسئله به ظرفیتها و وضعیت ما بازمیگردد؛ به ضعف آمادگی ما در برابر بلایای طبیعی و همچنین به محدودیتهای موجود در تواناییهای ملی. واقعیت این است که در طول تاریخ، آگاهی و چارچوب ذهنی لازم برای مدیریت چنین حوادثی در افغانستان شکل نگرفته است.»
همچنین، معاون سخنگوی سازمان ملل با اشاره به زمینلرزه اخیر، خواستار حمایت بینالمللی برای مقابله با بحران انسانی در افغانستان شد. فرحان حق افزود که تنها بیش از یک سوم از ۲.۴ میلیارد دالر مورد نیاز برای برنامه پاسخگویی انسانی تأمین شده و بیش از ۱.۵ میلیارد دالر کسری باقی مانده است.
فرحان حق، معاون سخنگوی سازمان ملل تصریح کرد: «سازمان ملل و شرکای انسانی ما در حال رصد دقیق وضعیت پس از گزارشهایی مبنی بر وقوع زلزلهای به بزرگی ۶.۳ ریشتر هستند. درخواست کمکهای انسانی ما به شدت کمبودجه است و تنها کمی بیش از یک سوم از ۲.۴ میلیارد دلار نیازها و برنامه پاسخگویی تأمین شده، و بیش از ۱.۵ میلیارد دلار کسری باقی مانده است.»
در همین پیوند، سازمان جهانی صحت نیز در گزارشی با اشاره به چالشهایی همچون رانش زمین، قطع برق و ظرفیت محدود شفاخانهها، بار دیگر تعهد خود را به پشتیبانی از مقامات صحی ملی و ولایتی افغانستان برای پاسخ سریع و مؤثر به این وضعیت اضطراری اعلام کرد.
سازمان جهانی صحت تصریح کرد: «گزارشهای ابتدایی از مراکز صحی نشان میدهد در زمین لرزه بامداد دوشنبه در مجموع دستکم ۲۰ تن جان باخته و ۸۶۳ نفر زخمی شدهاند. در ولایت سمنگان، ۱۱ نفر جان باختند و ۲۷۰ تن زخمی شدند، در حالی که در ولایت بلخ، ۹ مورد مرگ و بیش از ۵۹۰ زخمی گزارش شده است. همچنین بیش از ۴۰۰ بیمار در شفاخانههای خصوصی ولایت بلخ به دلیل جراحات ناشی از زلزله درمان شدهاند.»
گفتنی است که تنها دو ماه پس از آن که زلزلهای بزرگ، شرق افغانستان را ویران کرد، زمینلرزهای به بزرگی ۶.۳ ریشتر حوالی ساعت ۱ بامداد دوشنبه شمال کشور را لرزاند و ساکنان ولایتهای بلخ و سمنگان را در ترس و وحشت فرو برد. این حادثه باعث خسارات قابل توجه مالی و جانی شد.
