روابط افغانستان و پاکستان همواره با پیچیدگیها و چالشهای فراوانی همراه بوده است. از مسایل امنیتی تا سیاسی و دیپلماتیک، این روابط بهویژه در سالهای اخیر تحت تاثیر تنشهای زیادی قرار گرفته است.
عرفان صدیقی رییس کمیته دائمی امور خارجی مجلس سنای پاکستان در گفتگو با رسانهها پس از نشست غیر علنی با اشاره به روند رو به بهبود روابط اسلامآباد و امارت اسلامی گفت:
«پیشرفتهایی در حال شکلگیری است و برای آینده نزدیک، سفرهایی در سطح عالی برنامهریزی شده که انتظار میرود روند گفتوگوهای دوجانبه را از سر بگیرد.»
وی افزود که این سفرها میتوانند گامهای مهمی در جهت تقویت روابط و همکاریهای دو کشور باشند. با این حال، در مورد جزئیات این سفرها هنوز هیچ اطلاعات دقیقی منتشر نشده است و باید دید که آیا این تحولات به نتیجه ملموسی منجر خواهند شد یا خیر.
در سوی دیگر پیش از این، ذبیحالله مجاهد، سخنگوی امارت اسلامی، در گفتگو با خبرگزاری آفاق اعلام کرد که امارت اسلامی خواستار مذاکرات با پاکستان در سطح بلند است.
وی تاکید کرد:«ما میخواهیم که موضوعات بین افغانستان و پاکستان در سطوح بالاتر مطرح شوند. نمایندهای از پاکستان که این مسایل را مطرح میکند باید ارتباط مستمر با داخل پاکستان داشته باشد. نکته مهم این است که گفتگوی مؤثر و اجرای عملی تصمیمات پس از گفتگوها اهمیت زیادی دارد.»
این سخنان نشاندهنده این است که امارت اسلامی علاقهمند به برگزاری مذاکرات در سطوح عالی است و فقط به گفتگوهای معمولی و بدون نتیجه تمایل ندارد. این رویکرد نشاندهنده دقت نظر و خواستههای جدی افغانستان در مذاکرات با پاکستان است.
اما یکی از مهمترین مسایل مورد بحث میان دو کشور، موضوع فعالیت گروههای هراسافگن در نقاط خط فرضی دو کشور است. شهباز شریف، نخستوزیر پاکستان، روز گذشته بار دیگر ادعا کرد که گروههای هراس افگن و تحریک طالبان پاکستان در خاک افغانستان فعالیت دارند و از آنجا در برابر پاکستان عملیات انجام میدهند.
ادعایی که بار ها از سوی امارت اسلامی رد و بی اساس خوانده شد.
این تضاد در دیدگاهها به وضوح نشاندهنده تنشهای موجود در روابط دو کشور است که ممکن است مانعی برای پیشرفت در مذاکرات باشد.
در همین حال شماری از آگاهان روابط بینالملل نیز درباره این تحولات نظرات متفاوتی دارند. نجیب الرحمن شمال، آگاه روابط بینالملل، در این خصوص گفت:«امیدواریم که این گفتگوها در سطوح بالاتر و بهطور رسمی برگزار شود و در صورتی که نمایندگان سازمانهای بینالمللی در این مذاکرات حضور داشته باشند، اعتبار و تأثیر آن بیشتر شود.»
او همچنین بر این نکته تأکید کرد که حضور سازمانهای بینالمللی میتواند به تقویت اعتبار و اجرای تصمیمات کمک کند. از سوی دیگر، عزیز معارج، دیپلمات پیشین، بر لزوم وجود ضمانتهای جهانی در این گفتگوها تاکید داشت و گفت: «اگر قرار است روابطی ایجاد یا مذاکراتی صورت گیرد، باید با ضمانتهای جهانی همراه باشد. چون پاکستان نه قابل اعتماد است و نه به تعهداتش وفادار میماند. افغانستان باید از موضع قوی وارد شود تا حداقل پاکستان را وادار به پایبندی به وعدههایش کند.»
با توجه به این که چالشهای امنیتی و سیاسی میان افغانستان و پاکستان همچنان پابرجا است حال دیده شود که ، آیا این گفتگوها و سفرهای دوجانبه به یک تغییر واقعی در روابط افغانستان و پاکستان منجر خواهند شد یا خیر.