پذیرش دو دیپلمات امارت اسلامی توسط آلمان گامی مهم و عمل‌گرایانه در راستای تقویت تعاملات دیپلماتیک با افغانستان است. این اقدام که در غیاب به‌رسمیت‌شناختن رسمی صورت گرفته، نه‌تنها به بهبود جایگاه بین‌المللی افغانستان کمک می‌کند، بلکه بستری برای گسترش همکاری‌های دیپلماتیک، مدیریت بهتر مسایل مهاجرتی و احیای روابط تاریخی دو کشور نیز فراهم می‌سازد. علاوه بر آن، این تصمیم می‌تواند به تقویت ثبات منطقه‌ای از طریق ایجاد کانال‌های ارتباطی برای گفت‌وگو در مورد چالش‌های مشترک کمک کند. در این یادداشت به بررسی ابعاد این اقدام و تاثیرات آن بر افغانستان و منطقه پرداخته می‌شود.
تقویت جایگاه بین‌المللی افغانستان
در شرایط که حکومت سرپرست افغانستان پس از حدود چهار سال، تنها از سوی یک کشور به رسمیت‌شناخته شده‌است، اقدام آلمان برای پذیرش دو دیپلمات امارت اسلامی گامی مثبت برای بهبود جایگاه بین‌المللی افغانستان است، این تصمیم، بدون به رسمیت‌شناختن رسمی، تعاملات فنی و دیپلماتیک را تقویت می‌کند و می‌تواند راه را برای همکاری‌های بیشتر با غرب هموار سازد.
در عین حال، پذیرش دیپلمات‌های امارت اسلامی توسط آلمان به عنوان یکی از کشورهای کلیدی اروپا، نشان‌دهنده گامی رو به جلو در راستای بهبود جایگاه افغانستان در جامعه جهانی است و این عملکرد آلمان به عنوان نشانه‌ای از تمایل کشورهای غربی برای تعامل سازنده با حکومت سرپرست نیز تلقی شود.
میاگل وثیق، آگاه مسایل سیاسی به خبرگزاری آفاق گفت: «آلمان به لحاظ حقوقی حاکمیت امارت اسلامی را به رسمیت‌نشناخته، اما به لحاظ فنی در تلاش است که سطح تعاملات خود را گسترش دهد تا بتواند به مشکلات گونه‌گون، مانند مهاجرت رسیدگی کند.»
گسترش تعاملات دیپلماتیک
با گذشت هر روز دیده می‌شود که تعاملات جهانی با امارت اسلامی در چارچوب دیپلماسی غیررسمی و عمل‌گرایانه در حال گسترش است. کشورهای غربی، مانند آلمان با پذیرش دیپلمات‌های افغان به دنبال مدیریت مسایل کلیدی مانند مهاجرت، کمک‌های بشردوستانه و همکاری‌های امنیتی هستند، بدون آنکه امارت اسلامی را به‌گونه رسمی به‌رسمیت بشناسند.
شماری از کارشناسان معتقدند که موقعیت جغرافیایی و واقعیت‌های افغانستان باعث شده که کشورها آرام آرام یکی پس از دیگری روابط خود را با حاکمیت فعلی کشور ازسر بگیرند.
سید عبادالله صادق، تحلیل‌گر مسایل افغانستان در گفت‌وگو با خبرگزاری آفاق گفت: «آلمان به عنوان یک کشور قدرت‌مند اروپایی پس از روسیه گام بزرگی برداشت و با توجه به واقعیت‌های افغانستان به دنبال آنست که تعاملات خود را با کابل ازسر گیرد. با این اقدام قرار است کشورهای دیگری نیز به کاروان روسیه و آلمان بپیوندند و این می‌تواند افغانستان را از انزوا بیرون کند.»
عزیز معارج دیپلمات پیشین نیز به خبرگزاری آفاق گفت: «در مجموع روابط دیپلماتیک کشورها با امارت اسلامی فعلن شکل سلیقه‌ای به خود گرفته، این اقدام آلمان نیز بنابر ضرورت اتخاذ شده که برای افغانستان می‌تواند با اهمیت باشد. به عنوان یک افغان پیشنهاد من به امارت اسلامی این است که در افغانستان یک حکومت استندرد در سطح بین‌المللی بسازند که با معیارهای جهانی برابر باشد تا هم مردم افغانستان و هم جهان آنرا بپذیرد.»
تسهیل مدیریت مسایل مهاجرت
با توجه به تلاش‌های آلمان برای مدیریت موضوع اخراج پناه‌جویان و همکاری با امارت اسلامی در این زمینه، حضور دیپلمات‌های افغان در آلمان می‌تواند به بهبود هماهنگی‌ها و کاهش چالش‌های مربوط به مهاجرت کمک کند، این امر به ویژه برای افغان‌های مقیم آلمان و کسانی که در انتظار رسیدگی به پرونده‌های خود اند، مثبت باشد.
کارشناسان حوزه سیاست معتقدند که پذیرش دیپلمات‌های امارت اسلامی توسط آلمان می‌تواند به هماهنگی بهتر در مسایل مهاجرتی، به ویژه اخراج مهاجران با سوابق جرمی کمک کند. این تصمیم با ایجاد کانال‌های ارتباطی مستقیم، روند مدیریت مهاجرت را تسهیل کرده و به کاهش تنش‌های مرتبط با مهاجران غیرقانونی در آلمان منجر می‌شود. آنان تاکید دارند که این تعاملات می‌تواند به تقویت اقتصاد افغانستان از طریق همکاری‌های بین‌المللی نیز کمک کند.
سید قریب‌الله سادات، آگاه مسایل سیاسی می‌گوید که تصمیم آلمان گامی استراتژیک برای کاهش انزوای دیپلماتیک امارت اسلامی است و حضور دیپلمات‌های حکومت سرپرست افغانستان در آلمان، به ویژه در مدیریت مسایل مهاجرتی مانند اخراج و پیوستن خانواده‌ها می‌تواند به بهبود روابط دوجانبه و تاریخی دو کشور کمک کند.
تقویت روابط تاریخی
آگاهان به این باور اند که روابط آلمان و افغانستان به اوایل قرن بیستم بازمی‌گردد، زمانی‌که در سال ۱۹۱۵ میلادی هیاتی از آلمان برای همکاری‌های سیاسی و نظامی به کابل سفر کرد. حال در این زمان، پذیرش دیپلمات‌های امارت اسلامی می‌تواند به احیای این روابط و گسترش همکاری‌های فرهنگی، آموزشی و اقتصادی کمک کند که این به نفع هر دو کشور نیز است.
حمیدالله مفید، آگاه روابط بین‌الملل به خبرگزاری آفاق گفت: «روابط تاریخی افغانستان و آلمان به ویژه همکاری‌های اقتصادی، سیاسی و نظامی، می‌تواند الگویی برای احیای تعاملات امروزی باشد. پذیرش دیپلمات‌های افغان در آلمان فرصتی برای بازسازی اعتماد و گسترش همکاری‌های اقتصادی به ویژه در بخش‌های تجارت و زیرساخت است که می‌تواند به نفع اقتصاد افغانستان باشد.»
گامی به سوی ثبات منطقه‌ای
آگاهان روابط بین‌الملل معتقدند که پذیرش دو دیپلمات امارت اسلامی توسط آلمان می‌تواند به‌طور غیرمستقیم به تقویت ثبات منطقه‌ای کمک کند. این اقدام، با ایجاد کانال‌های ارتباطی رسمی‌تر، امکان هماهنگی در مسایل کلیدی مانند مهاجرت، مبارزه با تروریزم و قاچاق مواد مخدر را فراهم می‌کند که این باعث تقویت ثبات منطقه‌ای نیز می‌شود. مدیریت بهتر مهاجرت می‌تواند فشار بر کشورهای همسایه مانند ایران و پاکستان را کاهش دهد. کارشناسان حوزه سیاست همچنان تاکید می‌کنند که تعامل آلمان می‌تواند الگویی برای سایر کشورهای غربی باشد تا با امارت اسلامی در حوزه‌های امنیتی همکاری کنند که به مهار تهدیدات فرامرزی مانند داعش نیز منجر می‌شود.
حمایت از گفت‌وگوهای سازنده
اقدام اخیر آلمان، نشان‌دهنده رویکرد عمل‌گرایانه این کشور برای حفظ کانال‌های ارتباطی حتا در غیاب تعامل رسمی با امارت اسلامی است. آگاهان مسایل سیاسی تاکید می‌کنند که این رویکرد می‌تواند به ایجاد فضایی برای گفت‌وگوهای آینده درباره موضوعات حساس مانند حقوق بشر و آموزش زنان منجر شود.
شیرآقا بیان‌زی، آگاه مسایل سیاسی به خبرگزاری آفاق گفت: «این کار آلمان یک گام استراتژیک برای ایجاد فضای گفت‌وگو با امارت اسلامی است، حفظ راه‌های ارتباطی حتا به شکل غیر رسمی، می‌تواند به طرح موضوعات مهمی مانند حقوق بشر و آموزش دختران در آینده کمک کند.»
جمع‌بندی
در پایان این‌گونه می‌توان گفت که پذیرش دیپلمات‌های امارت اسلامی توسط آلمان نشان‌دهنده پتانسیل تعاملات دیپلماتیک برای تقویت جایگاه بین‌المللی افغانستان، تسهیل مدیریت مسایل مهاجرتی، احیای روابط تاریخی و کمک به ثبات منطقه‌ای است. عقلانی به‌نظر می‌رسد که به جای انزوای افغانستان، تعامل رسمی جامعه جهانی، به ویژه کشورهای غربی با کابل می‌تواند زمینه‌ساز گفت‌وکوهای سازنده درباره چالش‌های کلیدی مانند حقوق بشر و امنیت باشد. در سویی دیگر، این رویکرد نه‌تنها به نفع افغانستان و منطقه است، بلکه فشارهای دیپلماتیک هدف‌مند را برای اصلاحات داخلی تقویت می‌کند و از انزوای بیشتر که می‌تواند به بی‌ثباتی منجر شود، جلوگیری می‌کند.
