خبرگزاری آفاق؛ کابل: روز پنجشنبه ۲۵ سنبله ۱۴۰۴، کاخ سفید شاهد دیداری غیرمنتظره و پرابهام بود. شهباز شریف، نخستوزیر پاکستان و جنرال عاصم منیر، رییس ستاد ارتش این کشور، با دونالد ترامپ، رییسجمهور ایالات متحده، به گفتوگو نشستند. این دیدار، که حدود ۸۰ دقیقه طول کشید و بدون انتشار بیانیه رسمی از سوی واشنگتن همراه بود، ظاهراً بر روابط دوجانبه، امنیت منطقهای و مبارزه با تروریسم متمرکز بود، اما شیوه پذیرایی غیرمعمول، سایهای از ابهام بر آن افگنده و گمانهزنیهای زیادی را در دنیای سیاست برانگیخته است. تحلیلگران سیاسی، این رویداد را نه یک دیپلماسی عادی، بلکه نشانهای از معاملات پنهان میدانند که میتواند تعادل شکننده جنوب آسیا را برهم زند.
از منظر تاریخی، روابط پاکستان و امریکا همیشه بر پایه منافع موقتی بنا شده است. ترامپ، که در دوره اول ریاستجمهوریاش پاکستان را “پناهگاه تروریستها” خوانده بود، اکنون با ستایش از شریف و منیر به عنوان “رهبران بزرگ”، سیگنال چرخشی آشکار ارسال کرده است. این چرخش، بزرگترین تمایل واشنگتن به اسلامآباد از سال ۱۹۷۱ توصیف شده و با سرمایهگذاریهای اخیر امریکا در بخش مواد معدنی پاکستان همخوانی دارد.
پس از این دیدار، تحلیلگران توطئهای پنهان را میبینند: کشاندن پای امریکا به “باتلاق افغانستان” از طریق فشار بر امارت اسلامی و حمایت از عملیات اطلاعاتی مشترک. شماری از فعالان سیاسی معتقدند که این دیدار میتواند مقدمهای برای پروازهای نظارتی امریکایی بر فراز افغانستان باشد، که نه تنها امارت اسلامی را عصبانی میکند، بلکه خطر بیثباتی تازه در منطقه را نیز افزایش میدهد. علاوه بر این، تحلیلگران حوزه سیاست همچنان تاکید میکنند که این دیدار، بخشی از یک توطئه پنهان برای کشاندن پای امریکا به باتلاق افغانستان، برپایی آشوب تازه در منطقه و همچنین پیوستن پاکستان به «پیمان ابراهیم» برای به رسمیتشناختن اسراییل بودهاست.
آگاهان سیاسی معتقدند پاکستان که سیاست سنتیاش بر حمایت از فلسطین و عدم شناسایی اسراییل استوار است، تحت فشار امریکا قرار دارد. حالا دیدار با ترامپ که اسراییل را “دوست بزرگ” میخواند، میتواند سیگنالی برای نرمش اسلامآباد باشد. تحلیلگران هشدار میدهند که چنین گامی، نه تنها خشم افکار عمومی مسلمانان را برمیانگیزد، بلکه پاکستان را در تقابل با ایران و ترکیه قرار میدهد و به آشوب خاورمیانه دامن میزند.
در نهایت، این تعاملات پنهانی، هرچند ممکن است وعدههای اقتصادی و نظامی برای پاکستان به همراه داشته باشد، اما در درازمدت به نفع اسلامآباد نیست. همانطور که صاحبنظران تأکید میکنند، چنین معاملاتی میتواند پاکستان و منطقه را به جنجال تازهای از حملات متقابل مرزی تا انزوای دیپلماتیک گرفتار کند.
آگاهان سیاسی تاکید میکنند که ترامپ با این دیدار، نه تنها سیاست “اول امریکا” را احیا کرده، بلکه پاکستان را به عنوان مهرهای در شطرنج بزرگتر خاورمیانه و جنوب آسیا قرار داده است. کارشناسان پیشنهاد میکنند که اسلامآباد باید با احتیاط گام بردارد؛ وگرنه، این “چرخش” به باتلاقی عمیقتر تبدیل خواهد شد. واپسین حرف هم اینکه زمان نشان خواهد داد که آیا این توطئه به ثمر میرسد یا به عنوان یک فصل ناکام دیگر در تاریخ پرتلاطم روابط پاکستان-امریکا به پایان میرسد.