خبرگزاری آفاق؛ کابل: آزادی محمد رحیم، آخرین زندانی افغان در زندان گوانتانامو، نقطه عطفی در روابط دیپلماتیک میان امارت اسلامی و ایالات متحده به شمار می‌رود. این رویداد نه‌تنها پایان یک دوره طولانی بازداشت را رقم زده، بلکه نشان‌دهنده تحول در رویکرد سازمان «سیا» به عنوان یکی از نهادهای کلیدی امنیتی امریکا، در برابر فشارهای دیپلماتیک کابل است. این یادداشت به بررسی ابعاد این تغییر موضع و پیامدهای آن می‌پردازد.
قدرت دیپلماسی کابل
پس از دیدار امیرخان متقی، وزیر امور خارجه امارت اسلامی با آدم بولر، نماینده ویژه امریکا در امور زندانیان، وزارت خارجه کشور از رهایی امیر امیری، شهروند امریکایی از زندان امارت اسلامی با میانجیگری قطر خبر داد. احمد ضیا تکل، رییس روابط عامه وزارت خارجه به خبرگزاری آفاق گفت که امیرخان متقی در دیدار با آدم بولر گفته که برای حل مسایل میان دو کشور، می‌توان از راه‌های دیپلماتیک استفاده کرد و اقدامات امارت اسلامی در آزادسازی شهروندان امریکایی، گامی برای پیشرفت مثبت در این بخش است. هم‌زمان با این، منابعی آگاه به خبرگزاری آفاق گفتند که در ازای آزادی امیر امیری، زندانی امریکایی از سوی امارت اسلامی، محمد رحیم، شهروند افغان زندانی در گوانتانامو، نیز آزاد خواهد شد. آقای رحیم که از سوی سازمان «سیا» به عنوان زندانی ویژه با اتهامات سنگین معرفی شده بود، سال‌ها نماد مقاومت این سازمان در برابر آزادی زندانیان گوانتانامو محسوب می‌شد. اکنون، تصمیم اخیر امریکا برای آزادی او، پس از مذاکرات طولانی با امارت اسلامی، از چند منظر قابل تامل است. نخست، این اقدام نشان‌دهنده قدرت دیپلماسی امارت اسلامی در مذاکره با واشنگتن است. کابل با استفاده از ابزارهای سیاسی و فشارهای بین‌المللی توانسته موضع سرسختانه «سیا» را که سال‌ها بر عدم آزادی رحیم تاکید داشت، تغییر دهد. دوم، این تحول می‌تواند نشانه‌ای از تمایل امریکا به کاهش تنش‌ها با امارت اسلامی و بازتعریف روابط دوجانبه در چارچوب منافع مشترک باشد.
روح الله هوتک، تحلیل‌گر مسایل سیاسی در گفت‌وگو با خبرگزاری آفاق گفت: «آزادی محمد رحیم از زندان گوانتانامو برای امارت اسلامی یک دستاورد مهم است، در عین حال این می‌تواند یک مشروعیت بین‌المللی برای افغانستان به بار بیاورد.»
تصمیم امریکا برای رهایی محمد رحیم
در عین حال، شماری از کارشناسان حوزه سیاست معتقدند که این تصمیم ممکن است تحت فشارهای داخلی و بین‌المللی از جمله انتقادات به وضعیت حقوق بشر در گوانتانامو، اتخاذ شده باشد. برخی از آنان به این باور اند که موفقیت دیپلماتیک کابل در این پرونده نمی‌تواند نادیده گرفته شود، زیرا این امر نشان‌دهنده ظرفیت امارت اسلامی در پیشبرد اهداف خود در عرصه بین‌المللی است.
دکتر سمیر انگار، آگاه روابط بین‌الملل در گفت‌وگو با خبرگزاری آفاق گفت: « پالیسی امارت اسلامی در برابر امریکا تاکنون هوشمندانه و هدفمند بوده. کابل ضمن حفظ اقتدار خود، توانسته گفت‌وگوهای موثر و سازنده‌ای را داشته باشد که نمونه روشن آن، آزادی زندانیان افغان از گوانتانامو می‌باشد.»
جمع‌بندی
در پایان این‌گونه می‌توان گفت که آزادی محمد رحیم نه‌تنها یک پیروزی دیپلماتیک برای امارت اسلامی، بلکه نشانه‌ای از تغییر در معادلات سیاسی میان کابل و واشنگتن است. این رویداد نشان می‌دهد که دیپلماسی هدفمند و پایدار می‌تواند حتی نهادهای سخت‌گیر مانند سازمان «سیا» را وادار به بازنگری در مواضع خود کند. با این حال، پایداری این دستاوردها به توانایی امارت اسلامی در مدیریت روابط بین‌المللی و حفظ توازن در برابر قدرت‌های جهانی بستگی دارد.