گفت‌وگوی ویژه خبرگزاری آفاق با سمیع‌الله ابراهیمی سخنگوی وزارت کار و امور اجتماعی

در این گفت‌وگو سخنگوی وزارت کار و امور اجتماعی روی مسایل گونه‌گون پرداخته از جمله میزان بیکاری در کشور، تنقیص بست‌ها در ادارات حکومتی، به ویژه تنقیص بست های بانوان که در حکومت پیشین استخدام شده بودند، وضعیت کودکان کارگر که در روی جاده‌های کشور به کارهای شاق رو آورده اند، وضعیت بانوان بی‌سرپرست، فراهم کردن زمینه آموزش های فنی و حرفه‌ای برای جوانان و سایر چالش های بحث شده است.

حامد بهرام:

پس از روی کار آمدن دوباره امارت اسلامی در سال 2021 سازمان ملل در همان وقت گفته بود، که از هفت‌صد هزار تا یک میلیون شغل از بین رفته، حال پرسش اینجاست که نزدیک به چهار سال از حاکمیت امارت اسلامی می گذرد، دستاوردهای تان چیست و برای چه تعداد از افراد زمینه کار را فراهم کرده اید؟

سمیع‌الله ابراهیمی:

پیش از روی کار آمدن امارت اسلامی، بیکاری یکی از چالش های اجتماعی بود که جامعه افغان با آن رو به رو بوده و در این اواخر محدودیت های بیرونی و همچنان با منجمد ساختن درایی های مردم افغانستان، این چالش بیشتر شده است. امارت اسلامی تلاش می ورزد که در ضمن رسیدگی به این چالش، به چالش های دیگری مردم نیز رسیدگی شود، که خوشبختانه وزارت کار و امور اجتماعی و دیگر ارگان های ذیدخل در این بخش برخی فعالیت ها را انجام داده، که بر اساس آن گفته می توانیم که برای شهروندان کشور برخی فرصت های شغلی فراهم شده است، اما از اینکه در افغانستان بیش از چهار دهه جنگ متواتر بوده و بیشتر اساسات جامعه ما را از بین برده و یا هم زیان رسانده که در این میان بخش کار بیشتر آسیب دیده، بیکاری به اوج خود رسیده بود و طبیعی است که برای رسیدگی به این چالش، به گونه‌ی که تمام نیروی بشری در کشور صاحب کار شود، نیازمند زمان و امکانات بیشتر است. افزون بر این هم تلاش می شود تا با تطبیق برخی از پروژه های اشتغالزا، برای شهروندان کشور زمینه کار فراهم شود.

چنانچه شما در مقدمه یادآوری نمودید که سازمان ملل در آن زمان آمار نشر کرده بود، این آمار منطقی نیست بلکه آمار خیالی است، همانطوریکه بیشتر برنامه های آنان به گونه دیزان و تطبیق می شود که برای شهروندان کشور موثر نیست.

حامد بهرام:

میخواهم پرسش های دیگری نیز در این رابطه داشته باشم، اما شما که از فرصت ها و پروژه ها یادآوری نمودید، پرسش اینجاست که پس از روی کار آمدن امارت اسلامی برای چی تعداد از افراد زمینه کار فراهم شده است، در حالیکه سازمان ملل می گوید که با حاکمیت امارت اسلامی حدود یک میلیون فرصت های شغلی از بین رفته است؟

سمیع‌الله ابراهیمی:

تمامی از افراد که در افغانستان صاحب کار می شوند، اگر در ادارات امارتی است یا هم در سکتور خصوصی، بر اساس اصول امارت اسلامی آنها مکلف هستند که برای تکمیل اسناد و پروسه استخدام شان، جواز کار باید دریافت کنند، بنابر این گفته می توانیم که پس از روی کار آمدن دوباره امارت اسلامی برای بیش از 300 هزار تن در داخل کشور در ادارات امارتی و سکتور خصوصی استخدام شده اند و به همین تعداد جواز کار از سوی وزارت کار و امور اجتماعی توزیع شده اند. همچنان با تطبیق برخی پروژه های توسعه‌ی خورد و بزرگ در کشور، برای شماری زیادی از شهروندان زمینه کار فراهم شده است، به ویژه در پروژه های کانال قوش تپه، پروژه تاپی، تاپ و شماری از پروژه های دیگر در بخش مدیریت آب، از جمله ساخت و ساز چک‌دیم ها و بندهای آب و همچنان ساخت و ساز شاهراه ها از پروژه های است که همه آن توسط نیروی بشری عملی می شود.

در این اواخر شما مشاهده می کنید که بخش تجارت با گذشت هر روز رو به توسعه است، در کنار این در بخش ترانزیت و همچنان در تمامی ولایت ها پروژه های که از سوی شهرداری ها عملی می شود، همه آن از سوی نیروی بشری عملی می شود که تا حدی زیادی برای آنان زمینه کار فراهم شده است. البته این کارهای موقتی است و نیاز به اخذ جواز از سوی وزارت کار و امور اجتمانی ندارد، اما کسانیکه وظایف رسمی را دریافت کرده اند، تعداد آنها به بیش از 300 نفر می رسد.

حامد بهرام:

آیا آمار دقیق وجود دارد که میزان بیکاری در افغانستان در کدام سطح است؟

اگر به پیشینه‌ی بیکاری در افغانستان دیده شود، تا حدی زیاد در کشور کم کاری وجود دارد، از اینکه اکثریت مردم ما در بخش زراعت و مالداری سرگرم کار هستند، در برخی فصل های سال آنها صاحب کار می باشند، اما زمانیکه فرآورده های کشاورزی و مالداری شان را گردآوری کنند، پس از آن به مدت یک تا دو فصل بیکار می باشند. برای رسیدگی به این کم کاری، وزارت زراعت، آبیاری و مالداری تلاش می ورزد، تا با میکانیزه سازی سکتور زراعتی شهروندان کشور در فصل های گونه گون صاحب کار باشند.

برای اینکه میزان بیکاری را در کشور معلوم کنیم، نیاز به یک سروی عمومی است، این سروی پیش از حاکمیت و پس از حاکمیت امارت اسلامی هم صورت نگرفته، اما سروی نمونه‌ای و یا هم به سطح زون با در نظرداشت برخی موارد و ضرورت ها، وزارت کار و امور اجتماعی برای مطالعه بازار کار برخی سروی ها صورت گرفته که در آن بیشتر روی این تمرکز شده که به کدام حرفه بیشتر نیاز است و کدام حرفه است عواید خوب دارد، این سروی های است که از سوی وزارت کار و امور اجتماعی انجام شده و با در نظرداشت آن، این وزارت برنامه های آموزش های فن و حرفه را تنظیم کرده و همه‌ی آن نیازها در نظر گرفته شده است.

حامد بهرام:

حال که سروی نشده، آیا می توانید بگویید که همه ساله چی تعداد از افراد واجد شرایط کار به جامعه تقدیم می شود و برای چه تعداد آنها زمینه جذب مهیا است؟

سمیع‌الله ابراهیمی

اگر ما از بُعد کمیت نگاه کنیم، نیروی کافی بشری در کشور موجود است، بیشتری جوانان که از دانشگاه های دولتی و یا هم خصوصی فارغ می شوند و یا هم از انستیتیوت های تخنیکی و مسلکی فارغ می شود، با در نظرداشت بازار و شرایط کار، برای کسانی اولویت داده می شوده که از مهارت های خوبی برخوردار باشند. تنها این مهم نیست که آنان چهار سال فاکولته خوانده و فارغ شده باشند، در کنار این با در نظرداشت پیشرفت های کنونی، نیاز است که آنان مهارت های دیگری را نیز بیاموزند، اما با آن هم در پایان هر سال کسانیکه از دانشگاه ها و یا هم ادارات تخنیکی و مسلکی فارغ می شوند، این افراد شامل نیروی بشری شده، با آن هم تلاش می شود که با در نظرداشت این ارقام روز افزون، جاهای مشخص شود که در آنجا امکانات استخدام وجود دارد، در این اواخر ظرفیت جذب در سکتور خصوصی بیشتر شده و میتواند افراد زیادی در آنجا جذب شود. امارت اسلامی افغانستان و وزارت کار و امور اجتماعی تلاش می ورزد تا از سکتور خصوصی کشور حمایت کرده و برای این سکتور سهولت ها فراهم شود، تا با تقویت این بخش، بتوانیم برای شهروندان کشور زمینه کار را فراهم سازیم.

حامد بهرام:

در شرایط کنونی با سکتور خصوصی چقدر همکاری وجود دارد و در کنار آن شما اشاره کردید که جوانان باید افزون بر فراغت برخی مهارت ها را فرا گیرند، آیا شما برنامه های در بخش بلند بردن مهارت های جوانان روی دست گرفته اید؟

سمیع‌الله ابراهیمی:

خوشبختانه وزارت کار و امور اجتماعی در هماهنگی مشترک با شرکای خود، که شامل اتحادیه های کارفرمایان و کارگران می شود و همچنان با حضور مسوولان ارگان های مختلف امارتی، سکتور خصوصی و نمایندگان نهادهای جهانی سال پار کنفرانس ملی کار را برگزار کرد و یکی از اهداف این کنفرانس این بود که بازار کار باید به گونه دقیق تنظیم شود، نیازهای بازار کار برآورده شود، اولاً مشخص و سپس به آن رسیدگی شود که خوشبختانه یکی از آن اهداف همین کنفرانس بلند بردن مهارت های کارگران ماهر و جوانان تحصیل یافته است و در این بخش وزارت کار و امور اجتماعی برخی تعهدات را دریافت کرده و خود وزارت هم در این بخش گام های برداشته و تنها در سال 1403 هجری شمسی برای بیش از 40 هزار تن به ویژه جوانان زمینه آموزش های فن و حرفه را فراهم ساخته است.

حامد بهرام:

این مهارت ها مشخصاً در کدام بخش ها است؟

سمیع‌الله ابراهیمی:

این مهارت ها در بخش های گونه گون از جمله؛ خیاطی، نجاری، ترمیم وسایل برقی و همچنان مهارت های که بیشتر در بخش سکتور خصوصی به آن نیاز است از جمله در برخی از فابریکه های تولیدی برای جوانان آموزش داده می شود.

حامد بهرام:

میکانیزم این مهارت های چگونه است، آیا برای آنان مرکزهای مشخص ایجاد شده، کورس ها دایر می شود و یا هم با نهادهای آموزشی قرارداد دارید تا برای این جوانان زمینه آموزش فن و حرفه را فراهم سازد؟

سمیع‌الله ابراهیمی:

خوشبختانه پس از روی کار آمدن امارت اسلامی، وزارت کار و امور اجتماعی به شمول کابل در تمامی ولایت های کشور مرکزهای آموزش های فن و حرفه را فعال ساخته است و شمار این مرکزهای به بیش از 50 می رسد و حدود 70 حرفه در این مراکز به گونه عملی و نظری تدریس می شود. این مرکزهای است که تنها مربوط وزارت کار و امور اجتماعی می شود، در کنار این اداره تعلیمات تخنیکی و مسلکی در ولایت ها و ولسوالی های گونه گون کشور همچون مرکزها دارند، افزون بر این وزارت کار و امور اجتماعی با آنعده نهای های خَیر که در چارچوب اصول امارت اسلامی فعالیت می کنند، با وزارت کار و امور اجتماعی تفاهمنامه های دارند که بر اساس آن تفاهمنامه ها در بخش های گونه گون و دور دست کشور این مرکزها فعال شده و برای شهروندان کشور زمینه آموزش فراهم شده است. بیشتر تلاش می شود تا شرایط جذب در این مرکزها آسان باشد، تا جوانان که درس نخوانده اند و یا هم از آموزش محروم مانده اند و در بازار کار هم به آسانی جذب نمی شوند، برای آنان این مرکزها فعال شده و جذب می شوند که خوشبختانه هم اکنون هزاران تن در این مرکزها آموزش می بنینند و این برنامه ها هم به گونه دیزاین شده، وقتی یک دوره فارغ می شود مسلسل دوره بعدی جذب می شود و برای جذب آنان اعلانات صورت می گیرد و شامل آموزش های فنی و حرفه‌ای به گونه نظری و عملی می شوند.

حامد بهرام:

بسیاری از جوانان در هنگام پروسه استخدام شکایت می کنند و می گویند که عدالت در نظر گرفته نمی شود و هر زمانیکه فرصت های شغلی فراهم می شود، بیشتر به اعضای امارت اسلامی اولویت داده می شود، چی فکر می کنید این باور و نگرانی جوانان برجاست؟

سمیع‌الله ابراهیمی:

وزارت کار و امور اجتماعی زمانیکه از حقوق کارگران در ادارات ملکی نظارت می کند، باید یادآوری کنم که اکنون هم در تمامی ادارات دولتی کسانیکه در گذشته استخدام شده اند، هنوز هم کار می کنند و اکنون هم عملاً سرگرم کار هستند و افزون بر این آنان از برخی حقوق و امتیازات نیز برخوردار هستند که از آن جمله میتوان پروسه قدم های بست را یادآوری کنم، هر بست پنج قدم دارد و کسانیکه از گذشته مانده اند، این قدم ها را تکمیل کرده، اما یک نفر که در زمان حاکمیت امارت اسلامی استخدام شده، او تا هنوز قدم ها را تکمیل نکرده، کسانیکه این قدم ها را تکمیل کرده، آنان از امتیازات بیشتر برخوردار هستند و این نشان دهنده آن است که در ادارات دولتی بین کارمندان هیچ نوع تفکیک و تبعیض وجود ندارد. افزون بر این تمامی بست های مسلکی و تخصصی که در ادارات ایجاد می شود، یا از گذشته خالی مانده و یا هم بر اساس برخی موارد برای کارکنان ارتقاع داده می شود و یا از یک اداره به اداره دیگری می رود و بست خالی می شود، بیشتر این بست ها برای اینکه افراد ورزیده جذب شوند، به اعلان سپرده می شوند و از طریق پروسه آزاد امتحان اخذ می گردد و در این بخش هیچ نوع تفکیک وجود ندارد. پروسه امتحان هم به گونه است که در آنجا واسطه و روابط در نظر گرفته نمی شود.

حامد بهرام:

در صورتیکه برخی از افراد بر اساس روابط و واسطه استخدام شوند، آیا مرجع شکایت وجود دارد تا بتواند از حق خود دفاع کرده و از شفافیت امتحان اطمینان حاصل کند؟

سمیع‌الله ابراهیمی:

این مسوولیت تمامی ادارات است که افراد ورزیده را جذب کنند و در صورتیکه برای شهروندان کشور شک پیدا می شود که گویا نمره های مه کم شده و یا هم من سوالات را درست حل کردم آنان می توانند شکایت کنند و این شکایت یک بخش از پروسه استخدام است.

حامد بهرام:

آیا تاکنون شما چنین شکایت ها را دریافت و یا هم رسیدگی کرده اید؟

 سمیع‌الله ابراهیمی:

وزارت کار امور اجتماعی سال پار آنعده بست های که از سوی ادارات مختلف به اعلان سپرده شده بود، در این قسمت شماری از شهروندان کشور شکایت داشتند که خوشبختانه به شکایت های آنان از سوی یک کمیته مشخص که از سوی رهبری وزارت ایجاد شده بود، برای حل این چالش ها رسیدگی کرد. در عین حال زمانیکه یک بست به اعلان سپرده می شود، شماری زیادی از افراد درخواست می دهند و تعدادی هم در امتحان تحریری کامیاب می شوند، اما زمانیکه برای مصاحبه دعوت می شوند، تمامی مصاحبه های آنان مانند همین برنامه شما ثبت می شود و هر زمانیکه یک شخص شکایت کند، وزارت کار و امور اجتماعی همان ویدیو را گرفته و برای شخص شاکی نشان می دهد و در کنار آن، جواب های شخص کامیاب شده نیز برای شان نشان داده می شود و در نهایت شخص شاکی خودش قناعت می کند که جواب های شخص راه یافته درست است و اطمینان حاصل می کند.

حامد بهرام:

ابراهیمی صاحب اینکه از یک طرف شما می گویید که برای جوانان زمینه کار را فراهم می سازید، چنانچه در کنفرانس ملی کار نیز وعده ایجاد 1.5 میلیون شغل در پنج سال آینده داده شد، اما در سوی دیگر روند تنقیص 150 هزار بست حکومتی جریان دارد، چی فکر می کنید که با تطبیق این روند، سطح بیکاری بیشتر نخواهد شد؟

سمیع‌الله ابراهیمی:

اگر ما ببینیم نه تنها در افغانستان، بلکه در تمام جهان تشکیلات حکومتی بسیار محدود می باشد، بخاطریکه هدف اساسی تشکیلات حکومتی رساندن خدمات برای مردم، کشور و جامعه است. در صورتیکه هدف از تشکیلات حکومتی این باشد که ما برای مردم بیشتر زمینه کار را فراهم سازیم و بست های بیشتری را ایجاد کنیم، طبیعی است که در تشکیلات حکومتی تورم به میان آمده و این تورم سبب تعلیق و کندی روند خدمات می شود و در عین زمان اگر یک بیکاری مخفی در یک سازمان یا اداره به میان می آید، این امر سبب جلوگیری رسیدن به اهداف و عملی شدن پلان ترتیب شده همان اداره یا سازمان می شود. بنابرین، با در نظرداشت زمان و از بین بردن این بیکاری مخفی اکثریت حکومت ها از بهر تنظیم تشکیلات در برخی مواقع این بست ها را کم و یا هم زیاد می کنند و در عین زمان تعدیلات نیز صورت می گیرد، در صورتیکه نیاز باشد برای برخی بست ها ارتقاع داده می شود، به گونه مثال یک بست است که با در نظرداشت کار و لایحه وظایف آن، نیاز است تا ارتقاع یابد، ارتقاع داده می شود. هم اکنون وزارت کار و امور اجتماعی در تشکیلات 1404 هجری شمسی چهار بست ریاست را اضافه کرده است، از میان این ریاست ها یکی هم ریاست کاریابی است، این ریاست در هماهنگی با سکتور خصوصی تلاش خواهد ورزید، تا چگونه بتواند برای شهروندان کشور کاریابی کنند. یکی از اهداف مهم این ریاست کاریابی برای نیروی بشری است، کسانیکه از دانشگاه ها فارغ می شوند نزد این ریاست مراجعه کرده خود را ثبت می کنند و در عین زمان اگر در نهاد های خصوصی و امارتی یک بست خالی پیدا شود، از میان این افراد ثبت شده افراد ورزیده معرفی می شوند.

افزون بر این، شماری زیادی از افراد در بازار کار وجود دارند که آنان تحصیل نکرده اند، اما به گونه میراثی یک کسب و یا یک مسلک را یاد گرفته اند، اما آنان برای تثبیت قابلیت های شان سند رسمی ندارند تا بتوانند برای درخواست کار به شرکت ها، فابریکه ها و یا هم ادارات حکومتی بدهند، برای حل این چالش و ارزیابی قابلیت های این شهروندان یک ریاست جدید ایجاد شده است. شما بیشتر اشاره کردید که تنقیصات صورت گرفته، اگر از یک سو برای از بین بردن بیکاری مخفی بست ها تنقیص می شود، اما از سوی دیگر در جاهای که نیاز باشد بست های تازه حتا به سطح ریاست نیز ایجاد می شوند.

حامد بهرام:

اگر برای مردم وضاحت دهید در روند تنقیصات هیچ نوع تفکیک وجود ندارد و عدالت در نظر گرفته شده است، افزون بر کارمندان حکومت پیشین کارمندان امارت اسلامی نیز تنقیص می شوند؟

سمیع‌الله ابراهیمی:

 من به نمایندگی از وزارت کار و امور اجتماعی میخواهم برای شهروندان کشور اطمینان بدهم، زمانیکه رهبری وزارت دستور داد تا بست ها را تنظیم کنیم و در جاهای که بیکاری مخفی وجود دارد آن را از بین ببریم، برای تحقق این هدف با تمامی ریاست های مربوطه در این مورد جلسه صورت گرفت و برای اینکه هموطنان ما بیشتر متضرر نشوند، وزارت کار و امور اجتماعی در گام نخست بست های خالی را در نظر گرفت، در گام بعدی بست های را در نظر گرفت که افراد آن نزدیک به تقاعد بودند و زمان خدمت شان به پایان رسیده بود، در گام سوم روی تمامی این بست ها بحث صورت گرفت و بست های که در یک ریاست و یا یک مدیریت زیات موثریت نداشتند اطمینان حاصل شد که اگر این بست نباشد در امور روزمره کدام خلاء به میان نمی آید، بر اساس همین کتگوری تنقیص صورت گرفت و هیچ شخص در تنقیص این بست ها هدف نبوده که کی باشد و کی نباشد. در تنقیص بست ها بیشتر افرادی وجود دارند که پس از روی کار آمدن امارت اسلامی استخدام شده بودند، وقتی یک حکومت حیثیت پدر و مادر را داشته باشد، در آن صورت هیچگاه بین اولاد خود تفکیک نمی کند، در این مورد وزارت کار و امور اجتماعی و سایر ادارات دولتی بیشتر روی بست بحث کرده، نه روی اشخاص.

بهرام:

زمانیکه این کارمندان بیکار میشوند، آیا شما برنامه های بدیل برای آنان دارید؟ زمانیکه یک بست تنقیص میشود یعنی یک فرد مصروف کار در آن بست بوده است و زمانیکه این فرد کار اش را از دست میدهد شما برای آن چه برنامه یی در پیش دارید؟

ابراهیمی:

ما این نگرانی را با مسوولین و رهبری نیز در میان گذاشته ایم مبنی بر اینکه اکنون در بازار کار، بیکاری وجود دارد، هموطنان ما با معضل بیکاری روبرو استند و در حال حاضر، بیکاری تنها مشکلیست که مردم با آن دست و پنجه نرم میکنند. امنیت تامین شده است، مردم خوشحال استند، اما وقتی بیکار باشند مسلما با یک نوع از مشکل بر میخورند. این نگاری با رهبری در میان گذاشته شده است و در آینده بخاطر کاریابی برای آنان، تلاش بر این است تا در تطبیق برخی از پروژه ها؛ آنان در اولویت قرار داده شوند. گفتگوهای وزارت کار و امور اجتماعی با برخی از کشور ها جریان دارد تا زمینه قانونی کار را برای افغان ها در این کشور ها مساعد کند و با در نظرداشت شرایط، به آنان اولویت داده خواهد شد.

بهرام:

در رابطه به گتفگوهای تان با شماری از کشورها در خصوص ارسال کارگران افغان، پرسش های را مطرح کنم اما در بخش تنقیص بست ها، برخی پرسش و نگرانی به میان آمده است. بسیاری باور دارند که بیشتر زنان شامل این تنقیصات میشوند. هرچند شما به آن پرداختید – برای وضاحت بیشتر میشود بگوید که زنان هدف این تنقیصات نیستند؟

ابراهیمی:

وزارت کار و امور اجتماعی عملا به آنعده از هموطنان ما جواز کاری توزیع میکند که در کار استخدام میشوند که در این میان زنان نیز شامل اند و در دو ماه گذشته به صدها زن جواز کاری داده شده است. در هر بخش که خدمات آن برای زنان و دختران باشد، مسلما که نیاز است. این از ویژه گی های امارت اسلامی است که محیط امن کاری را برای زنان ایجاد کرده است. سیستم مختلط نیست و زنان با اطمینان کامل به محیط کاری خود میروند که در آن محیط به رفتن مرد نیاز نیست، اصلا اجازه نیست برود. اگر خدای نخواسته بست های آنان تنقیص شود یا هدف قرار بگیرند، پس مسلما در بخش ارایه خدمات با مشکل بر میخوریم. همانگونه که قبلا نیز یادآور شدم که این تنقیصات بلاتفکیک بوده، جنسیت، اشخاص و اینکه آنان کی استند و چه سابقه کاری دارند،در نظر گرفته نشده است. زمانیکه در خصوص کارمندان مرد چنین نظری وجود ندارد، برای زنان نیز چنین فکر وجود ندارد. به شما به عنوان مثال گفتم در بخش های که به آنان نیاز است و خدمات آنان به زنان باشد، عملا روند استخدام آنان جریان دارد. وزارت کار و امور اجتماعی….

بهرام:

زنان در حال حاضر در کدام بخش ها حضور دارند و به چه تعداد در تشکیلات دولتی مصروف کار استند؟

ابراهیمی:

با روی کار آمدن امارت اسلامی، وزارت کار امور اجتماعی به زنان در سکتور های صحی، محافظت اجتماعی، امنیتی، معارف، همچنان در سکتور خصوصی، شفاخانه ها و مکاتب استخدام شده اند. وزارت کار و امور اجتماعی عملا برنامه یی را برای دختران یتیم و بی سرپرست در پیش دارد. به آنعده دختران که یتم و بی سرپرست استند، به شمول کابل در چهارده ولایت کشور، مراکز تربیت (روزنتون) جداگانه به آنان ایجاد شده است که صدها دختر و هزاران پسر در آن نگهداری شده و آموزش داده میشود و به مشکلات آنان رسیدگی میشود. در این چهارده ولایت که مراکز تربیت جداگانه دختران وجود دارد، و در همه یی ولایات (ورکتون) موجود است، زنان در همه یی بخش هان آن کار میکنند و یک محیط امن کاری برای آنان فراهم شده است. در کنار این همه، برای زنان بی سرپرست،  دو مرکز حمایوی در کابل و هرات داریم. آنعده زنانیکه سرپرست ندارند و مدت حبس شان را بر بنیاد جرم مرتکب شده را سپری کرده اند و نمی خواهند با خانواده های شان یکجا شوند، و تا زمانی زمینه سازی برای ادغام دوباره این زنان با خانواده های شان، برای نگهداری آنان، وزارت کار و امور اجتماعی مراکز حمایوی ایجاده کرده است. در این مراکز حمایوی، همه یی امکانات زندگی به آنان در نظر گرفته شده است و مصارف آن نیز از بودجه وزارت کار و امور اجتماعی پرداخت میشود. همه یی پرسونل، اداری، آموزشی و همه یی بخش های آن، زنان استند.

بهرام:

ابراهیمی صیب، شما در رابطه به ارسال کارگران افغان به کشور های دیگر صحبت کردید. چندین گزارش را مطالعه کردم. گفته شده بود که به بیش از یکصد هزار کارگر به بیرون از کشور اعزام خواهند شد. آیا در با کدام کشوری در این خصوص به توافق رسیده اید؟ به چه تعداد کارگر و به کدام کشور اعزام میکنید؟

ابراهیمی:

وزارت کار و امور اجتماعی در کنار فعالیت های دیگر، فعالیت بزرگ و عمده آن این است که چگونه میتوان به نیروی بشری کشور که بیکار استند و بخش از بیکاری را تشکیل میدهند زمینه قانونی کار در داخل و بیرون از کشور را فراهم کند که خوشبختانه با دولت شاهی قطر، تفاهم های ابتدایی شکل گرفته است. تلاش ها بر این اند که بر اساس یک توافق کلی که مسوده آن ترتیب و از سوی رهبری تایید شده، با امضای آن، ما به گونه عملی به کارگران افغان در قطر، زمینه کار را فراهم کنیم. در کنار این، با عمان، امارات متحده عربی، عربستان سعودی و با مسولان کاری شماری از کشور های دیگر در این مورد گفتگوهای صورت گرفته است. هییت که به نماینده گی از امارت اسلامی به کشور ها سفر میکنند، تلاش صورت میگیرد تا بخاطر کاریابی، نماینده از وزارت کار و امور اجتماعی در ترکیب هییت وجود داشته باشد. خوشبختانه گفتگو های ما با شماری از کشور موثر بوده. در مورد تعداد از کارگران باید گفت که به مراحل گذاشته میشود که ما به توافق نهایی برسیم و این کشور های پذیرنده کارگران افغان، در کدام بخش ها، با چه شرایط و امتیازات، زمینه کار به کارگران ما را فراهم میشود.

بهرام:

شما تا به حال به این مرحله نرسیده اید؟

ابراهیمی:

تا هنوز به این مرحله نرسیده ایم و در آینده زمانیکه به این مرحله رسیدیم، این موضوع را با هموطنان ما از آدرس های رسمی امارت اسلامی در میان میگذاریم.

بهرام:

یک شماری از افغان های که در حال حاضر در بیرون از کشور از جمله ایران، پاکستان و کشور های عربی کارگر استند، با مشکلات از جمله تمدید ویزا و پاسپورت  و طی مراحل اسناد قانونی رو برو استند. آیا در هماهنگی با نهاد های دیگر از جمله وزارت خارجه، به حل این مشکلات رسیدگی میکنید؟

ابراهیمی:

خوشبختانه که در این اواخر یک حکم از سوی رهبری امارت اسلامی صادر شده است اینکه با رهبری وزارت کار و امور اجتماعی، یک کمیته با عضویت وزارت های خارجه، داخله، صحت عامه و اداره ملی احصاییه تشکیل شده است و در دو جهت مسئولیت و مکلفیت هایی به این کمیته سپرده شده است. یکی از این مسئولیت ها، رسیدگی به مشکلات کارگران افغان در بیرون از کشور است – چه در بخش تمدید ویزا، چه در بخش تمدید پاسپورت و یا هم مشکلات پرداخت حقوق کارگران افغان در بیرون از کشور باشد. این کمیته به رهبری وزارت کار و امور اجتماعی، برای حل این همه مشکلات ایجاد شده است. خوشبختانه این کمیته نشست های پیهمی داشت که در نتیجه، رهنمود آن نهایی شده و روی مسوده آن نیز کار صورت گرفته، مسئولیت و مکلفیت های کاری هر عضو این کمیته در آن مشخص شده است، این بر این دلالت میکند که یکی از مسئولیت های ماست تا زمینه قانونی را برای کار افغان های کارگر در بیرون از کشور فراهم کنیم و در کنار آن، آنعده از افغان های که به هر راهی به این کشور ها بخاطر کار رفته اند و با مشکلات روبرو اند، به مشکلات آنان رسیدگی شود.

بهرام:

آیا تا اکنون نهایی نکرده اید که به چه تعداد از افغان را به بیرون از کشور برای کار بفرستید؟

ابراهیمی:

تلاش ما این خواهد بود تا فرصت های که در داخل کشور وجود دارد، به نیروی بشری زمینه کار فراهم شود و آنعده از هموطنان ما که در حال حاضر بی کار استند، به آنان زمینه کار را فراهم کنیم – چه در داخل کشور با شد و چه هم در بیرون از کشور. اما باز هم به تقاضای کشور های پذیرنده کارگران افغان منتظر میمانیم تا بدانیم آنان در کدام بخش ها نیاز دارند، به چه تعداد کاگر نیاز دارند و نیازمندی بازار آنان در چه حدیست، شرایط آنان چیست و آیا این شرایط برای ما قابل پذیرش است یا خیر و یا هم به سود ما تمام میشود یا نه. منتظر میمانیم که با چه شرایط و تعداد این کشور ها کارگران افغان را میپذیرند و این همه پس از تفاهم نهایی مشخص خواهد شد.

بهرام:

 آقای ابراهیمی، اما یک شمار در داخل کشور که مصروف کار استند، از نبود مصوونیت شغلی نگران اند. هر زمانیکه یک کارفرما بخواهد، قرارداد کارمند لغو میشود و یا هم از وظیفه سبک دوش میشود. از نظر شما، این مصوونیت کاری به این گونه افراد وجود دارد و در کل آیا قانون کار در کشور وجود دارد که بربنیاد آن باید تصمیم گرفته شود؟

ابراهیمی:

وزارت کار و امور اجتماعی تا حدی زیاد، کار آفرینی نمیکند و نه هم به هموطنان ما و کارگران زمینه کار را مساعد میکند بلکه باعث میشود چگونه و کدام پالیسی ها را راه اندازی کند تا با تطبیق آن، به هموطنان ما زمینه های کاری فراهم شود. تا حدی زیاد، مسوولیت وزارت کار و امور اجتماعی این است که در ساحه کاری، از حقوق، امتیازات، رخصتی و ایمنی کارگر دفاع کند. این همه مواردیست که مفتشین وزارت کار و امور اجتماعی از این بخش ها دیدن میکنند و تلاش میکنند تا کارگران از حقوق شان مستفید باشند. تلاش بر این است تا قرارداد های معیاری چه در سکتور خصوصی و چه هم در اداره های امارتی باشد، داشته باشیم که در آن، همه یی حقوق کارگران در نظر گرفته شده باشد. اگر خدای نخواسته، کارآفرینان در آینده از حقوق کارگاران چشم پوشی میکنند و یاهم به نحوی تلاش میکنند تا حقوق آنان را به گونه درست به آنان ندهند، با در نظرداشت این بخش، از مکلفیت های وزارت کار و امور اجتماعی است تا به این مورد رسیدگی کند. در این اواخر، روی مسوده قانون کار، کار صورت گرفته است و برای توشیح به رهبری فرستاده شده است که پس از توشیح، در بخش تطبیق و نظارت آن، وزارت کار و امور اجتماعی عملا به پیش خواهد رفت.

بهرام:

از تفتیش صحبت کردید. آیا وقتا فوقتا برای نظارت از شرکت ها ادارت میروید؟ با موارد برخوردید که حقوق کارمند/کارگر نقض شده باشد و مشخصا با ناقض این کار، چه کرده اید؟ آیا به پنجه قانون سپرده اید؟

ابراهیمی:

وزارت کار و امور اجتماعی در این اواخر، بخاطر رسیدگی به شکایت کارگران وکارمندان، یک آمریت ویژه یی را ایجاد کرده است و از طریق ویب سایت این وزارت و همچنان آدرس های رسمی، شماره های فعال واتسپ با آنان در میان گذاشته شده است. تلاش بر این تا از طریق اشتهارات و اعلانات به سمع هموطنان ما برسانیم تا بدانید اگر با شما در ساحه کاری، ظلم و جبر میشود، شما باید به وزارت کار و امور اجتماعی مراجعه کنید تا به حقوق و امتیازات شما رسیدگی شود. در سال گذشته، از سوی تفتیش وزارت کار و امور اجتماعی به چهار صد قضیه مرتبط که در آن کارگران با مشکل روبرو بوده اند و حقوق آنان پرداخت نمیشد، رسیدگی شده است. در حال حاضر نیز، عملا از سکتور خصوصی و اداره های امارتی نظارت صورت میگیرد و تلاش صورت میگیرد تا کارگر از حقوق خویش مستفید شود.

بهرام:

در کنار این همه، برخی پرسش ها در مورد کودکان نیز وجود دارد مبنی بر اینکه شماری زیادی از آنان به کار های شاق رو آورده اند. نظر به آمار های که وجود دارد، بخاطر مشکلات اقتصادی از هر پنج کودک، یکی آن کار میکند. آمار های شما از چه حکایت دارد؟ در حال حاضر به چه تعداد از کودکان به کار های شاق رو آورده اند و مشخص چه برنامه های را برای آنان در نظر دارید؟

ابراهیمی:

صحبت هایم باز هم تکراری میشود. جنگ های پیهم چهار دهه گذشته در افغانستان و شماری از عوامل و بدبختی های دیگر باعث شده است تا مشکلات در این کشور بروز کند و هموطنان ما با مشکل روبرو باشند. در هر جامعه که است، کودکان از قربانیان دسته اول هر بدبختی و مشکل است. طبعی است که کودکان با مشکلات زیادی در افغانستان روبرو اند. کسیکه زندگی اش را از دست داده است، کودکانش مانده اند و این کودکان با مشکلات روبرو اند. هر آنکه معیوب معلول و بی کار و بی روزگار است؛ طبعیست که کودکان شان با مشکلات روبرو است. به راستی هم که مشکلات کودکان بسیار زیاد است. با توجه به این مشکلات، پس از روی کار آمدن امارت اسلامی افغانستان، بر اساس تحلیل وزارت کار و امور اجتماعی، بیشتر آنعده از کودکان به کار شاق رو میاوردند که بی سرپرست و یتیم بودند. بخاطر رسیدگی به این مشکل، وزارت کار و امور اجتماعی، مراکز تربیت و نگهداری کودکان یتیم و بی سرپرست را در سراسر کشور فعال کرده است که در این مراکز تربیت، در کنار نگهداری، به آموزش و تربیت، خوردن و نوشیدن و صحت آنان توجه ویژه یی صورت میگیرد.

بهرام:

در حال حاضر چند مرکز تربیت فعال اند؟

ابراهیمی:

بیش از پنجاه مرکز تربیت وجود دارد که نزدیک به چهارده آن مراکز تربیت دختران است و در این مراکز تربیت، بیش از ده هزار کودک نگهداری و تربیت میشوند.

بهرام:

دختران و پسران؟

ابراهیمی:

دختران و پسران – آموزش، تربیه، غذا، محل بودوباش، همه این موارد برای شان در نظر گرفته شده است و تلاش بر این است تا با گذشت هر روز، توسعه یابند. همزمان تلاش میکنیم کودکان که در ولسوالی ها و مناطق دور دست کشور استند، به مشکلات آنان نیز رسیدگی شود. اما در یک شماری از مناطق که کودکان یتیم و بی سرپرست نیستند و حتی صاحب کار استند، تا حدی زیاد در برابر حقوق و تربیت کودکان شان غفلت میکنند، از این مسوولیت شانه خالی میکنند و کودکان شان را به کار های شاق میفرستند، مفتشین وزارت کار و امور اجتماعی تلاش میکنند تا کودکان را که در کاری های شاق مصروف استند را این کارها رهایی بخشند، به کار فرمایان هدایت بدهند تا کودکان را به کار های شاق استخدام نکنند. اگر یک کودک واقعا نیازمند باشد، باید در کاری گماشته شود که از لحاظ فکری و جسمی توان انجام آن را داشته باشد و کار بر آن سنگینی نکند. بخاطر رسیدگی به این مشکل، در کنار مراکز تربیت، در مراکز یادگیری حرفه، برخی از حرفه هایی را در نظر گرفته ایم  که سنگین نسیتند، حرفه های خفیف اند و بخاطرکودکان و نوجوانان در نظر گرفته شده است تا با یادگیری این مهارت و مسلک، در آینده در بازار کار، صاحب کار باشند – هم از کار شاق نجات میابند و هم صاحب کاری میباشند که آنان توانایی انجام آن را دارند.

بهرام:

بر کودکان که در حال حاضر در جاده ها استند، کار های شاق یا تگدیگری میکنند، چه برنامه های روی دست دارید؟ ِآیا آمار هم در پیش دارید که اکنون به چه تعداد از کودکان در کابل و سراسر افغانستان مصروف کار شاق استند و همزمان تگدیگری میکنند؟

ابراهیمی:

بخاطر رسیدگی به این مشکل، یک کمیته ویژه از سوی رهبری امارت اسلامی فعالیت میکند که در راس آن معینیت مبارزه با مواد مخدر وزارت داخله قرار دارد. در کنار آن، وزارت های دیگر نیز در این کمیته کار میکند و وزارت کار و امور اجتماعی نیز نقش ارزنده یی در آن بازی میکند. بر اساس مسوولیت های تقسیم شده، کودکان که تگدیگری میکنند، پس از جمع آوری، تشخیص و تثبیت میشوند. به خانواده مستحق از سوی هلال احمر افغانی کمک های ماهانه صورت میگیرد و آنان که مستحق نیستند، به خانواده های آنان (عامه پوهاوی) صورت میگیرد.

بهرام:

آیا در میان آنان زنان نیز وجود دارد؟

ابراهیمی:

طبعا که زنان نیز شامل اند – اما بخش کودکان که مربوط به ما میشود، پس از این همه بررسی ها و فلترسازی که مشخص شود این کودک مستحق، یتیم و بی سرپرست است، به مراکز تربیت وزارت کار و امور اجتماعی معرفی میشوند. خوشبختانه ده ها تن از این کودکان به این مراکز در کابل معرفی شده اند و عملا در حال آموزش استند. در رخصتی های عمومی، مناسبتی و یا هم  زمانیکه خانواده ها بخواهند کودکان شان به خانه ببرند، میتوانند ببرند و میبرند.

بهرام:

تا چه زمانی این کودکان در مراکز تربیت نگهداری میشوند؟ به گونه مثال زمانیکه موعود آنان به پایان میرسد شما به آنان چه میکنید؟ آیا پس از مرخصی از مراکز، برای شان زمینه کار را مساعد میکنید یا به حال خود رها میشوند؟

ابراهیمی:

این کودکان تا ایام جوانی نگهداری و تربیت میشوند.

بهرام:

تا سن 18 سالگی؟

ابراهیمی:

تا تکمیلی دوره آموزشی و پس از آن دوباره به خانواده و جامعه مدغم میشوند. اما در کنار این، وقتی عمر این کودکان بیشتر میشود به صنف، هفتم، هشتم و نهم میرسند، در کنار آموزش، همزمان زمینه یادگیری مهارت های فنی وحرفوی نیز مساعد میشود و زمانیکه آنان از مراکز تربیت فارغ شده و با خانواده های شان یکجا میشوند، اینجاست که هم دو-سه حرفه را یاد گرفته اند.

بهرام:

کدام حرفه ها را برای شان تدریس میکنید؟

ابراهیمی:

تا حدی زیادی خیاطی، نجاری، ترمیم موبایل، ترمیم موترسایکل، بیک دوزی، ترمیم وسایل برقی خانه، لین دوانی برق و تعمیرات برای شان آموزش داده میشود. در کنار این، آموزش یادگیری مهارت زبان های خارجی، کمپیوتر، نقاشی، خطاطی و بخش های مختلف دیگر تدریس میشود. اما باز هم وقتی از مراکز تربیت فارغ میشوند و مایل به ادامه تحصیلات عالی باشند، در هماهنگی با خانواده های شان، تلاش میکنیم به وزارت محترم تحصیلات عالی معرفی شوند و تحصیلات عالی را نیز کسب کنند.

بهرام:

آیا این امکانات و فرصت ها را امارت اسلامی به تنهایی خودش فراهم میکند یا نهادی خارجی نیز با شما همکاری میکند؟

ابراهیمی:

آمار های که از مراکز تربیت کودکان در سراسر کشور ارایه کردم، همه یی مصارف آن از سوی بودجه وزارت کار و امور اجتماعی امارت اسلامی افغانستان پرداخته میشود. در این بخش، یک شمار از بنیاد های خیریه نیز وجود دارند که در چارچوب اصول امارت اسلامی، تفاهم نامه هایی با وزارت کار و امور اجتماعی منعقد کردند که برنامه های موقتی و حمایوی است که به کودکان خانواده های آنان کمک صورت میگیرد. بناء، مصارف همه یی مراکز تربیوی از بودجه وزارت کار و امور اجتماعی پرداخته میشود.

بهرام:

نهاد های خارجی که در افغانستان فعالیت میکنند، نقش آنان را در اشتغالزایی چگونه ارزیابی میکنید؟ مثبت است یا موثر تمام نمیشود؟

ابراهیمی:

تا حدی زیادی تلاش صورت گرفته تا با آنها هماهنگی داشته باشیم که خوشبختانه پس از برگزاری کنفرانس ملی کار، این هماهنگی با گذشت هر روز در حال افزایش است و در بخش همکاری، نتایج خوبی را نیز در پی داشته است. اما آنچه داعیه و مسوولیت آنان در سطح جهانی است، میبینیم که مشکلات هنوز هم پابرجاست، از طرف آنان به آن رسیدگی نشده است. نآنابیبیبیببیبایبایابنیبیتبیتبی

بهرام:

میخواهیم بدانیم، شما فعالیت های که میکنید آیا موانع هم وجود دارد که بتواند مانع فعالیت های شما شود؟

ابراهیمی:

پلان های که از سوی وزارت کار و امور اجتماعی تایید میشود، مطابق همان پلان بودجه برایش تخصیص میشود. طبعی است که در برخی از بخش ها، نیازمندی ها وجود خواهند داشت اما پلان که تهیه میشود، بودجه آن نیز از سوی امارت اسلامی در نظر گرفته میشود و در این بخش با کدام مشکل روبرو نیستیم. اما وقتی کار های خویش را توسعه میدهیم؛ تلاش میکنیم برخی از مراکز یادگیری حرفه و مراکز تربیوی را که از مراکز ولایات به ولسوالی ها گسترش میدهیم، مسلما که نیاز به امکانات بیشتر میباشد که بر اساس آن، برنامه های خویش را گسترش بدهیم. در این بخش، نهاد های خارجی که در سطح جهانی مسوولیت دارند، این موضوع با آنان مکررا در میان گذاشته شده است تا بیایند و هماهنگی نزدیکتر؛ به گونه درست به این مسوولیت رسیدگی شود. ما نیز همه یی امکانات را برای شان فراهم خواهیم کرد تا در چارچوب اصول امارت اسلامی، هر پروژه یی که دارند، به گونه درست در مناطق که لازم است، تطبیق شوند.

بهرام:

در خصوص برگشت کنندگان نیز برخی پرسش های وجود دارد. هزاران تن به کشور برگشتند و این روند هنوز هم جریان دارد. برای ادغام آنان در بازار کاری چه برنامه یی دارید؟

ابراهیمی:

در دو سال اخیر که روند اخراج اجباری افغان ها به ویژه از کشور های همسایه، ایران و پاکستان آغاز شد، بخاطر رسیدگی به این مشکل، یک کمیسیون عالی از سوی رهبری امارت اسلامی که حنفی صاحب در راس آن قرار دارد، شکل گرفت. این کمیسیون در تشکیل خود، دوازده کمیته مختلف دارد که یکی آن، کمیته کاریابی است که در راس آن وزارت کار و امور اجتماعی قرار دارد و برخی از وزارت های نیز عضو ان استند. بر اساس فعالیت و مسوولیت این کیمته، یک سیستم بشکل گرفت آنعده از افغان های که به کشور برمیگردند، همه یی مشخصات آنان درج این سیستم شود، مخصوصا از کسانیکه مهارت و تحصیلات عالی دارند تا نظر به مهارت و تحصیلات، آنان را در اداره های امارتی و سکتور خصوصی زمینه کار را فراهم کنیم. خوشبختانه، تا اکنون بیش از 90 هزار هموطن ما ثبت شده اند و برخی از آنان به سکتور خصوصی و ادارات دولتی نیز معرفی شده اند.

بهرام:

عملا به کار گماشته شده اند؟

ابراهیمی:

به برخی ها زمینه کار مساعد شده است و برنامه های ویژه حرفوی نیز برای شان در نظر گرفته شده است. تلاش بر این است تا برای شان زمینه های کاری فراهم شود اما از اینکه فرصت های کاری در افغانستان کم است، نیازاست تا فرصت های کاری بیشتر شود چه در فرستادن کارگر به بیرون از کشور باشد و چه هم در داخل کشور در تبطیق برخی از پروژه ها. اما تلاش ها جریان دارد تا به آنان یک سهمیه ویژه در نظر گرفته شود.

بهرام:

کوتاه اگر بپرسم، آیا توان و ظرفیت مدیریت این همه وجود دارد – برگشت هزاران تن به کشور، تنقیص بست های دولتی، ترک کشور از سوی جوانان به هدف کار…؟ یا با برگشت مهاجران، نگرانی ها هم بیشتر خواهد شد و به سمت یک بحران حرکت کنیم؟

ابراهیمی:

نخیر. انشاالله به مشکلات که در حال حاضر نیز وجود دارد به آن رسیدگی خواهد شد و اجازه نخواهد داد به بحران مبدل شود. از بحران آن جلوگیری خواهد شد. شما میبنید که در این اواخر، هموطنان ما که به کشور بر مگیردند در ولایت های مختلف، شهرک ها برای شان در نظر گرفته شده و همانگونه که قبلا یاداور شدم، همه یی مشخصات انان درج سیستم میشود. تلاش میشود در بازار کاری برای شان فرصت های کاری ایجاد شود. برخی از موسسات و نهاد های که با وزارت کار و امور اجتماعی و دیگر ادارات، تفاهم نامه دارند، بر آنان نیز تاکید میشود تا توجه ویژه یی به مهاجران برگشته صورت بگیرد. خوشبختانه، برخی از پروژه های ویژه برای آنان طراحی میشود – چه در بخش یادگیری حرفوی باشد، چه در بخش کاروبار کوچک و چه هم در بخش اسکان مجدد آنان. در بخش های مختلف به مشکلات آنان رسیدگی میشود. انشاالله اجازه نخواهد داد به سمت بحران برود.

بهرام:

با توجه به برنامه های که در پیش دارید و تلاش های که میکنید، افغانستان را در پنج سال آینده در کجا و چگونه مبینید؟ آیا از این وضعیت رهایی مییابیم و یا همینگونه خواهد ماند؟

ابراهیمی:

اگر به این فکر کنیم که  قبل از برگشت امارت اسلامی، چه چیز در افغانستان میگذشت و همزمان با آمدن امارت اسلامی، در سال نخست در کدام مرحله بودیم و حالا در کجا قرار داریم. شخصا باور داریم که با گذشت هر روز پیشرفت میکنیم، به جلو میرویم و انشاالله به مشکلات رسیدگی خواهد شد. این احساس در مسوولان و رهبری وجود دارد و مسوولان بخاطر این به این خدمت شانه داده اند چون آن را عبادت تلقی میکنند. آنچه خودم دیدم ام را بیان میکنم و مسله ریا در این میان نیست. مسوولان تا دیر زمانی در برخی از جلسات نشسته و بحث میکنند، بدون اینکه رسمیات یا زمان کاری تا ساعت چهار را در نظر بگیرند. با توجه به این تلاش ها، امیدوار استم که از این مشکلات بیرون خواهیم شد.

بهرام:

آیا پیامی مشخصی نیز به جامعه جهانی و یا نهاد های که در بیرون و داخل افغانستان استند، دارید؟ آیا برای تغییر این وضعیت، مکلفیتی دارند؟

ابراهیمی:

مورد که در این خصوص مرتبط به وزارت کار و امور اجتماعی، نهاد های جهانی در سطح بین المللی مکلفیت رسیدگی به آن را دارند، اگردر هماهنگی با سکتورهای مربوطه کار کنند، باور دارم که حالا در افغانستان فرصت این مهیا شده است تا به هر کجای از این کشور و مناطق که آسیب دیده اند و اقشار آسیب پذیر وجود دارند که همه مشخص اند و اگر در هماهنگی نزدیک با آنان کار کنیم و آنان بر اساس مسوولیت های شان کار کنند، در به زودترین فرصت به این مشکل خواهیم رسید و این مشکلات حل خواهند شد. در کنار این، از هموطنان ما به ویژه جوانان میخواهم تا مهارت های شان را افزایش دهند، با مهارت های داشته اکتفا نکنند. این اصل در دین مبین اسلام است که با گذشت هر روز باید یادگیری کرد حتی تا لحد. ما بر اینکار مکلفیم و اگر به گونه مسوولانه زندگی کنیم، باور دارم که در زندگی مسولانه، به آرامش و رفاه خواهیم رسید.

بهرام:

آقای سمیع الله ابراهیمی، سخنگوی وزارت کار و امور اجتماعی، تشکر از فرصت تان.

ابراهیمی:

سلامت باشید.

لینک مصاحبه:https://www.youtube.com/watch?v=0nPTvTUdEjE&t=2153s