پذیرش طرح آتش‌بس از سوی حماس
جنبش مقاومت اسلامی فلسطین (حماس) با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرده است که به طرح پیشنهادی اخیر کشورهای میانجی درباره آتش‌بس در نوار غزه پاسخ مثبت داده است. این طرح که با هدف توقف حملات رژیم اسرائیل ارائه شده، مورد بررسی داخلی در درون حماس و رایزنی با سایر گروه‌های فلسطینی قرار گرفت. در بیانیه حماس آمده است: «رایزنی‌های داخلی در داخل جنبش و با جنبش‌های فلسطینی را درباره پیشنهاد اخیر میانجیگران برای توقف تجاوزات به مردم ما در غزه تکمیل کردیم.»
این جنبش تاکید کرد که پاسخ نهایی خود را به میانجیگران تحویل داده و تصریح نمود: «پاسخ مثبت است، ما برای ورود فوری به مذاکرات درباره سازوکار اجرای این چارچوب آماده هستیم.»
جزئیات طرح آتش‌بس
براساس گزارش‌ها، طرح پیشنهادی شامل برقراری یک آتش‌بس ۶۰ روزه است که در آن، حماس متعهد به آزادی ۱۰ اسیر اسرائیلی و تحویل ۱۸ جسد خواهد شد. این تبادل در پنج مرحله و طی دوره آتش‌بس انجام می‌شود. در مقابل، رژیم اسرائیل نیز متعهد به آزادی شماری از اسرای فلسطینی خواهد شد.
منابع اسرائیلی همچنین اعلام کردند که در چارچوب این توافق، از حماس خواسته خواهد شد از برگزاری مراسم تصویربرداری‌شده برای آزادی اسرا خودداری کند، مشابه آنچه در آتش‌بس‌های پیشین رخ داده بود. این توافق با حمایت و نقش‌آفرینی مصر، قطر و امریکا ارائه شده و ایالات متحده برخی تضمین‌ها را برای اجرای آن پذیرفته است.
واکنش‌ها به پذیرش طرح آتش‌بس
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، پاسخ حماس را امیدوار کننده دانست و گفت: «خوشحال‌کننده است که حماس گفته با روحیه مثبت به پیشنهاد آتش‌بس در غزه پاسخ داده است. ممکن است این هفته توافق آتش‌بس در غزه حاصل شود.»
ترامپ همچنین اعلام کرد که در صورت پیشرفت گفت‌وگوها، هیأتی اسرائیلی به دوحه اعزام خواهد شد تا درباره سازوکارهای اجرایی مذاکرات کند. او پیش‌تر نیز گفته بود که تل‌آویو با طرح آتش‌بس پیشنهادی برای مدت دو ماه موافقت کرده است.
جنبش جهاد اسلامی فلسطین نیز از پاسخ حماس حمایت کرده و آن را مسئولانه توصیف کرده است. سخنگوی این جنبش اعلام کرد: «حماس پیش از ارائه پاسخ به طرح پیشنهادی آتش‌بس با این جنبش مشورت کرده و پاسخ نهایی با مسئولیت‌پذیری کامل تنظیم شده است.»
او در ادامه افزود: «ما در مسیر دستیابی به توافق از خود انعطاف نشان داده‌ایم و به‌طور جدی خواهان رسیدن به یک توافق هستیم.» جهاد اسلامی همچنین خواستار دریافت تضمین‌های محکم‌تری برای جلوگیری از ازسرگیری حملات رژیم اسرائیل از آزادی اسرا شده است.
ادامه حملات در آستانه آتش‌بس
با وجود ارسال پاسخ مثبت حماس و آغاز رایزنی‌ها برای اجرای توافق، حملات رژیم اسرائیل به نوار غزه همچنان ادامه دارد. منابع بیمارستانی در غزه اعلام کرده‌اند که تنها در یک روز، ۷۰ فلسطینی، که در صف دریافت کمک ایستاده بودند، جان باختند. همچنین در بمباران منطقه المواصی در خان‌یونس، ۶ فلسطینی جان باخته و ۱۰ تن دیگر زخمی شدند. بمباران محله شیخ رضوان نیز منجر به شهادت شماری از غیرنظامیان شد و خیمه‌های آوارگان نیز آسیب دید.
منابع مصری اعلام کرده‌اند که رایزنی‌ها برای تعیین فرمول نهایی توافق ادامه دارد و امکان اعزام هیأت اسرائیلی به دوحه نیز مطرح شده است.
آتش‌بس، نیازی برای رژیم اسرائیل؟
بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که اسرائیل در نبرد غزه تاکنون به هیچ‌یک از اهداف اعلام‌شده خود، از جمله نابودی حماس و بازگرداندن اسرا دست نیافته است. در نتیجه، این رژیم با تشدید فشارهای نظامی بر غیرنظامیان و هم‌زمان، رجوع به میانجی‌گری امریکا، تلاش دارد از طریق راهکار سیاسی، خود را از بن‌بست فعلی نجات دهد و دست‌کم بخشی از اهداف ناکام‌مانده را به شکل نمادین محقق سازد.
در تحلیلی از سوی قاصد محمود، جنرال بازنشسته ارتش اردن، تاکید شده است که رژیم اسرائیل پس از ناکامی در دستیابی به پیروزی نظامی، اکنون به‌دنبال خروج سیاسی از بحران است. او تصریح کرد: «اسرائیل از طریق مذاکرات به دنبال این هستند که دستاوردهایی را کسب کنند که از راه نظامی نتوانستند.» وی همچنین گفت که حملات سنگین به غیرنظامیان با هدف فشار بر حماس برای عقب‌نشینی در میز مذاکرات انجام شده و اضافه کرد: «تلفات ارتش اسرائیل در ماه جون از شمار اسیرانی که به دنبال آزادی آن‌هاست، بیشتر بوده و همین نشان‌دهنده بن‌بست در افق نظامی است.»
قاصد محمود همچنین نقش امریکا در این روند را نه فشار واقعی، بلکه بیشتر هماهنگی و حمایت از شروط رژیم اسرائیل دانست و گفت که ترامپ به‌دنبال بهره‌برداری سیاسی از توافق احتمالی است.
آتش‌بس شکننده در سایه واقعیت‌های میدانی
شماری از تحلیلگران بین‌المللی به این باورند که پاسخ مثبت حماس به طرح پیشنهادی آتش‌بس، می‌تواند نقطه عطفی در مسیر کاهش تنش در غزه باشد، اما واقعیت‌های میدانی و ادامه حملات سنگین اسرائیلی‌ها، شکنندگی این آتش‌بس را به‌وضوح نشان می‌دهد. آنان می‌افزایند که پیشینه آتش‌بس‌های پیشین که اغلب با نقض تعهدات از سوی اسرائیل همراه بوده است، همچنین عدم توافق کامل بر سر تضمین‌های اجرایی، تردیدهایی درباره پایداری این توافق ایجاد کرده است.
سخن آخر اینکه، موفقیت این روند بیش از هر چیز به اراده سیاسی طرفین، نقش مؤثر میانجیگران و توقف واقعی حملات بستگی دارد؛ در غیر این صورت، آتش‌بس می‌تواند صرفاً فرصتی موقت برای تجدید قوا و ازسرگیری درگیری‌ها باشد.
