نوار غزه در میان آتش درگیریهای بیامان و محاصرهای خفقانآور، شاهد یکی از بزرگترین فجایع انسانی قرن حاضر است. گرسنگی و قحطی، به عنوان سلاحهایی خاموش اما مرگبار، جان صدها هزار فلسطینی، به ویژه کودکان و زنان را تهدید میکند، حملات هدفمند اسراییل به غیرنظامیان، تخریب زیرساختها و ممانعت از ورود کمکهای بشردوستانه مصداق نسلکشی و نقض آشکار قوانین بینالمللی است، در حالی که صدای اعتراضات جهانی بلندتر میشود، حمایت برخی قدرتها، به ویژه امریکا از این جنایات، سایهای سنگینی بر تلاشها برای توقف این فاجعه انداخته است، این یادداشت به بررسی ابعاد این بحران و ضرورت اقدام فوری جهانی میپردازد.
گرسنگی و قحطی در غزه
غزه در حالی در آستانهی قحطی بیسابقهای قرار دارد که رژیم اسراییل به روز(یکشنبه،۲۹ سرطان) نزدیک به ۷۰ فلسطینی را در شمال غزه، در صف انتظار دریافت کمکهای غذایی سازمان ملل، به گلوله بست که این بالاترین آمار کشتهشدن مردم در تیراندازی سربازان اسراییلی در صف مواد غذایی بوده که تاکنون گزارش شده است. گفتنی است که به شمول آمار تازه، در مجموع در حملات اسراییل به صفهای دریافت کمکها از ماه می سال روان میلادی تاکنون ۸۷۷ نفر جان خود را از دست دادهاند.
حملات خونبار سربازان اسراییلی به گرسنگان غزه در حالی تشدید یافته که بیش از دو میلیون نفر در آستانه قحطی قرار دارند و تاکنون ۷۶ کودک از گرسنگی جان دادهاند. محاصره طولانیمدت اسراییل، ورود غذا و کمکهای بشردوستانه را به شدت محدود کرده است. ۵۰ هزار و هشتصد کودک دچار سوءتغذیه شدید هستند و از این میان وضعیت یک هزار تن آنها بحرانی گفته شدهاست. سازمان ملل هشدار داده که این بحران، «ساخت بشر» است و بدون آتشبس فوری و ارسال کمک، فاجعهای بزرگتر در انتظار مردم غزه خواهد بود.
سلیم پیگیر، آگاه مسایل سیاسی به خبرگزاری آفاق گفت: «برای جامعه جهانی جای شرم است که وقتی مردم گرسنه غزه برای دریافت غذا تجمع میکنند، از سوی اسراییل مورد حمله قرار میگیرند و جهان فقط تماشا میکند. ظلم اسراییل بر مردم غزه به انتهایش رسیده، این رژیم اجازه نمیدهد که حتا آب و غذا به مردم گرسنه برسد، جای تاسف و نگرانی اینجاست که سازمانهای مدافع حقوق بشر که همواره داد از دفاع از حقوق بشر میزنند سکوت مرگبار اختیار کردهاند. پس وظیفه تمام مسلمانان جهان است که به داد مردم بیدفاع غزه برسند.»
نسلکشی و نقض قوانین بینالمللی
تحلیلگران ملی و بینالمللی، از جمله کارشناسان سازمان ملل و عفو بینالملل، اقدامات و حملات اسراییل در غزه را مصداق نسلکشی و نقض آشکار قوانین بینالمللی میدانند، آنان با اشاره به کشتار گسترده غیرنظامیان، گرسنگی تحمیلی و تخریب زیرساختها، تاکید دارند که این جنایات با حمایت مالی، نظامی و سیاسی مستقیم امریکا ادامه یافته است.
فایق هشام، تحلیلگر مسایل خاور میانه به خبرگزاری آفاق گفت: «اسراییل فجیعترین نسلکشی را در غزه به راه انداخته است، رژیم اسراییل به گونه مستقیم و عمدی غیرنظامیان، به ویژه زنان و کودکان را مورد حمله قرار میدهد، از گرسنگی به عنوان سلاح جنگی استفاده میکند. آنچه که اسراییل در مشوره با امریکا در غزه انجام میدهد نقض آشکار قوانین بینالمللی است.»
واکنشهای جهانی به جنایات اسراییل در غزه
حملات اسراییل که منجر به کشتهشدن هزاران تن شده است، با واکنشهای ملی و بینالمللی نیز روبه رو شده است. شماری از کارشناسان معتقدند که کشورهای جهان باید در برابر سیاستها و جنایات این رژیم ایستادهگی کنند. برخی دیگری از کارشناسان پیشنهاد میکنند که کشورهای مدافع حقوق بشر، بهویژه کشورهای اسلامی روابط سیاسی و تجاری خود را با اسراییل قطع کنند تا این رژیم در سیاستهای خود تجدید نظر کند، در غیرآن بیتفاوتی و خاموشی در برابر جنایات تلآویو وضعیت را بدتر خواهد کرد. این در حالیست که شماری از کشورها به شمول افغانستان، این جنایات را محکوم کردند و خواستار توقف فوری حملات اسراییل شدهاند.
امارت اسلامی در اعلامیهای بمباران تازه اسراییل بر صف گرسنگان را به شدت محکوم کرد و افزود: «کشورها، امت اسلامی و کشورهای موثر باید به گونه فوری راههای کمکرسانی به مردم غزه را هموار سازند، ظلم جاری در غزه بیپاسخ نخواهد ماند و همچنان عاملان آن مستحق غذاب الهی اند.»
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه ایران هم گفته است که غزه اکنون در محاصره غذایی قرار دارد.
آقای بقایی افزود: «آنچه در سرزمینهای اشغالی فلسطین طی دو سال گذشته رخ داده، چیزی جز یک نسلکشی بیسابقه و هولناک نیست. اما آنچه در ماههای اخیر به این روند تلخ افزوده شده، استفاده از غذا و آب به عنوان سلاحی برای کشتار زنان، مردان و کودکان فلسطینی است. بیش از ۱۴۰ روز است که غزه بهطور کامل در محاصره غذایی و دارویی قرار دارد؛ هیچ محمولهای نه از غذا و نه از دوا و آب به داخل این منطقه وارد نشده است.»
در تازهترین مورد، وزارت خارجه چین نیز امروز (دوشنبه، ۳۰ سرطان) خواستار آتشبس در غزه شد. سخنگوی وزارت خارجه این کشور در صفحهی ایکس نوشت: «چین با دقت تحولات جاری در غزه را دنبال میکند. ما با هر اقدامی که به غیرنظامیان آسیب برساند و قوانین بینالمللی را نقض کند، مخالفیم و آن را محکوم میکنیم. غیرنظامیان نباید هدف حمله قرار گیرند و امنیت کارکنان بشردوستانه بینالمللی نباید تهدید شود. ما از همه طرفها میخواهیم که به آتشبس دست یابند، تنشزدایی کنند و هرچه زودتر بحران انسانی را کاهش دهند.»
سید مصطفی مرتضوی، استاد دانشگاه و تحلیلگر مسایل خاورمیانه نیز در گفتوگو با خبرگزاری آفاق گفت: «کشورها و ملتهای اسلامی باید جلو حملات کورکورانه و بیشرمانه رژیم صهیونیستی بر مردم مظلوم غزه را بگیرند، اهرم فشار باید روی دست گرفته شود تا اسراییل و امریکا مجبور شوند تا حملات بر غزه را متوقف کنند؛ مساله مهم و اساسی دیگر این است که اتحاد و اجماع سرتاسری زعمای کشورهای اسلامی در برابر رژیم صهیونیستی شکل گیرد.»
ادامه درگیریها در غزه
حملات بیامان و بیوقفه اسراییل به نوار غزه همچنان ادامه دارد که به گونهی بیپیشینه فاجعه انسانی را تشدید کرده است. بر اساس گزارش وزارت بهداشت غزه، در بیست و چهارساعت گذشته، نزدیک به ۷۰ فلسطینی، از جمله افرادی که در انتظار دریافت کمکهای بشردوستانه در شمال غزه بودند، در حملات ارتش اسراییل به شهادت رسیدند. منابع پزشکی به شبکه الجزیره گفته اند که از بامداد دوشنبه، حداقل ۲۷ تن دیگر در حملات گسترده به نقاط مختلف غزه جان باخته اند. در کنار این جنگندههای اسراییلی امروز نیز یک کودکستان را در یک منطقه مسکونی هدف قرار داد که در اثر آن چندین کودک زخمی شدند. رییس مجتمع پزشکی شفا وضعیت را فاجعهبار توصیف کرد و گفت که بیمارستانها توان رسیدگی به حجم مجروحان را ندارند.
دفتر هماهنگکننده کمکهای بشردوستانه سازمان ملل اعلام کرد که دستور تخلیه اخیر ارتش اسراییل، ضربهای ویرانگر به تلاشهای بشردوستانه وارد کرده است.
درگیریها در غزه در حالی ادامه دارد که تلاشها برای پایان جنگ نیز تشدید یافته است، اما تاکنون نتیجه ملموسی بدست نیامده است و این میتواند وضعیت بحرانی مردم را در غزه عمیقتر کند. رسانههای اسراییلی هم گزارش دادهاند که تلآویو در صورت عدم موفقیت مذاکرات آتشبس، برنامهای برای کنترول نوار غزه اجرا خواهد کرد که جایگزین طرح قبلی «شهر بشردوستانه» میشود و بر اساس این طرح جدید که مورد حمایت وزیران اسراییل نیز است، حدود ۶۰۰ هزار آواره در منطقهای محدود در جنوب غزه اسکان داده خواهند شد، اما حق خروج از آنجا را ندارند.
گفتنی است که اسراییل پس از هفتم اکتوبر سال ۲۰۲۳، جنایات وحشیانهای خود علیه مردم بیدفاع غزه را تشدید کرده و تاکنون حدود ۶۰ هزار نفر، شامل ۱۸ هزار کودک را به شهادت رسانده است.
جمعبندی
در پایان اینگونه میتوان گفت که فاجعه انسانی در غزه با گرسنگی تحمیلی، قحطی و همچنان کشتار هدفمند غیرنظامیان، لکه ننگی بر وجدان بشریت است. حملات بیرحمانه اسراییل که مصداق نسلکشی و نقض قوانین بینالمللی است، با حمایت برخی قدرتها، به ویژه امریکا، جان حدود ۶۰ هزار فلسطینی را گرفته و میلیونها تن را در آستانه مرگ قرار داده است. محاصرهای که غذا، آب و دارو را از مردم بیگناه دریغ کرده، همراه با تخریب زیرساختها، غزه را به گورستانی برای کودکان و امیدها تبدیل کرده است. جامعه جهانی از سازمان ملل تا مردم عادی، باید با فشار برای آتشبس فوری، بازگشایی گذرگاهها و ارسال کمکهای بشردوستانه به این تراژیدی قرن پایان دهد. سکوت و بیعملی دیگر جایز نیست؛ زمان اقدام برای نجات بشریت و احیای عدالت فرا رسیده است.