رژیم اسرائیل اخیراً هیئتی فنی متشکل از مقامات امنیتی و نظامی به قاهره اعزام کرد تا هماهنگی ورود کمک‌های بشردوستانه به غزه از طریق گذرگاه رفح را تسهیل کند. هدف این سفر، تعیین سازوکارهای انتقال کامیون‌های حامل کمک و اطمینان از رعایت مسیرهای امن تعیین‌شده توسط ارتش این رژیم بود. این اقدام در پی اعلام «آتش‌بس بشردوستانه» چندساعته از صبح تا عصر یکشنبه (۵ اسد) انجام شد که طی آن فعالیت‌های نظامی در مناطقی مانند المواصی، دیرالبلح و شهر غزه به حالت تعلیق درآمد. این آتش‌بس روزانه قرار بود تا اطلاع ثانوی ادامه یابد و گذرگاه‌های امن برای کاروان‌های سازمان ملل و سازمان‌های بین‌المللی از ساعت ۶ صبح تا ۱۱ شب باز بماند. با این حال، گزارش‌ها حاکی از آن است که پس از پایان مهلت این آتش‌بس، هیچ کامیونی وارد مناطق غربی غزه نشده و بازرسی‌های سختگیرانه رژیم اسرائیل، همراه با فرآیندهای بوروکراتیک پیچیده، تحویل کمک‌ها را به تأخیر انداخته است.
چندی روز پیش، مذاکرات آتش‌بس با چالش‌های جدی روبه‌رو و متوقف شد. به گفته خلیل الحیه، رئیس جنبش حماس در غزه، رژیم اسرائیل با تعلل و عقب‌نشینی از مذاکرات، به دنبال اتلاف وقت برای ادامه سیاست‌ها و برنامه‌های خود در غزه است. حماس خواستار خروج کامل نیروهای اسرائیلی از غزه است، در حالی که رژیم اسرائیل تا خلع سلاح و واگذاری قدرت توسط حماس، از توقف عملیات نظامی خودداری می‌کند. از سوی دیگر، استیو ویتکاف، فرستاده ویژه دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور امریکا، از تلاش‌های مداوم برای ازسرگیری مذاکرات خبر داده و اظهار امیدواری کرده که توافقی برای آزادی گروگان‌ها حاصل شود. با این حال، به باور تحلیلگران بین‌الملل، اختلافات عمیق میان طرفین، از جمله بی‌اعتمادی حماس به رژیم اسرائیل به دلیل سابقه نقض آتش‌بس‌های پیشین، چشم‌انداز توافق را مبهم کرده است.
فاجعه انسانی در غزه
در عین حال، وضعیت انسانی در نوار غزه به دلیل محاصره مداوم و محدودیت‌های شدید رژیم اسرائیل در ورود کمک‌ها به شدت وخیم شده است. دفتر رسانه‌ای دولت غزه گزارش داده که تنها ۷۳ کامیون کمک در یک روز وارد این منطقه شده که به دلیل توزیع در مناطق پرخطر جنگی و غارت توسط نیروهای رژیم اسرائیل، عملاً نیازهای جمعیت را برآورده نکرده است. از سوی دیگر، سازمان جهانی صحت اعلام کرده که مرگ‌ومیر ناشی از گرسنگی در جولای ۲۰۲۵ به اوج خود رسیده و بیش از ۵۰۰۰ کودک زیر پنج سال در دو هفته اول این ماه به دلیل سوءتغذیه بستری شده‌اند. از ۷۴ مورد مرگ ناشی از سوءتغذیه در سال ۲۰۲۵، ۶۳ مورد تنها در جولای رخ داده که شامل ۲۴ کودک زیر پنج سال است. همچنین، بیش از ۴۰ درصد زنان باردار و شیرده از سوءتغذیه حاد رنج می‌برند.
محاصره غزه، همراه با تخریب زیرساخت‌های صحی و امدادی، از سوی رژیم اسرائیل، دسترسی به غذا، آب و دارو را به شدت محدود کرده است. عملیات پرتاب هوایی کمک‌ها، که از سوی حماس و نهادهای امدادی «نمایشی و ناکافی» توصیف شده، تنها معادل بار دو کامیون بوده و در مناطق نظامی پرخطر انجام شده است. به گفته آگاهان سیاسی، این وضعیت، که سازمان جهانی صحت آن را «کاملاً قابل پیشگیری» می‌داند، نتیجه ممانعت عمدی رژیم اسرائیل از ورود کمک‌ها در مقیاس بزرگ است
مواضع فلسطینی‌ها
فلسطینی‌ها، از جمله حماس و مقامات سیاسی، رژیم اسرائیل را به استفاده از گرسنگی به‌عنوان ابزاری برای فشار بر مردم غزه و اجرای طرح آوارگی اجباری متهم می‌کنند. خلیل الحیه، رئیس جنبش حماس در غزه، تأکید کرده که بسته نگه داشتن گذرگاه رفح، این گذرگاه را به «ابزاری برای مرگ و گرسنگی» تبدیل کرده است. او افزود: «رژیم صهیونیستی گذرگاه رفح را به گذرگاهی برای مرگ و گرسنگی تبدیل کرده تا طرح خود را برای کوچاندن مردم فلسطین اجرایی کند. با اطمینانی کامل چشم‌به‌راه موضع‌گیری قاطع مصر هستیم؛ چراکه غزه نه از گرسنگی خواهد مرد و نه خواهد پذیرفت که دشمن، گذرگاه رفح را همچنان بسته نگه دارد.»
فلسطینی‌ها، اعم از سیاسیون و مردم عادی، خواستار بازگشایی فوری گذرگاه‌ها، پایان محاصره و ورود کمک‌های غذایی و صحی هستند. آنها همچنین رژیم اسرائیل را به تضعیف ابتکارات صلح از طریق شهرک‌سازی و تهدید به الحاق کرانه باختری متهم می‌کنند و وضعیت کنونی را «آپارتاید» می‌خوانند.
دو دسته‌گی در مواضع حکومت و سیاسیون امریکا
از سوی دیگر، مارکو روبیو، وزیر خارجه امریکا، از نزدیک شدن به توافق آتش‌بس خبر داده و مدعی پیشرفت در مذاکرات است. با این حال، واشنگتن نشست سازمان ملل برای راه‌حل دو کشوری را تحریم کرده و آن را «هدیه‌ای به حماس» خوانده است. در همین حال، لیندسی گراهام، سناتور امریکایی، از اشغال طولانی‌مدت غزه توسط رژیم اسرائیل حمایت کرده و آن را با اقدامات امریکا در توکیو و برلین مقایسه کرده است. در مقابل، باراک اوباما خواستار توقف عملیات نظامی رژیم اسرائیل و جلوگیری از قحطی در غزه شده است. همچنین، کریس وان هولن، سناتور دموکرات، ادعای سرقت کمک‌ها توسط حماس را «دروغ بزرگ» خوانده و بر لزوم ارسال کمک‌ها تأکید کرده است.
خواست‌ها برای آتش‌بس و تأسیس کشور فلسطینی
همزمان، فریدریش مرتس، نخست‌وزیر آلمان، در تماس با نتانیاهو خواستار آتش‌بس فوری و ارسال سریع کمک‌های بشردوستانه به غزه شده است. از سوی دیگر، فرانسه و عربستان سعودی کنفرانس سازمان ملل را برای پیشبرد راه‌حل دو کشوری برگزار کرده‌اند و خواستار نقشه راهی با گام‌های مشخص برای پایان جنگ و تشکیل کشور فلسطینی هستند. علاوه بر این، بیش از هزار خاخام یهودی از سراسر جهان با امضای نامه‌ای سرگشاده، رژیم اسرائیل را به استفاده از گرسنگی به‌عنوان سلاح متهم کرده و خواستار ورود کمک‌ها و پایان جنگ شده‌اند.
سازمان ملل: محاصره غزه عامل اصلی بحران انسانی است
سازمان ملل و نهادهای وابسته، از جمله سازمان جهانی صحت و برنامه جهانی غذا، محاصره غزه را عامل اصلی بحران انسانی دانسته و خواستار بازگشایی گذرگاه‌ها و توزیع منظم کمک‌ها شده‌اند. فیلیپ لازارینی، رئیس آنروا، رژیم اسرائیل را به استفاده ابزاری از کمک‌ها برای آوارگی اجباری متهم کرده و اقدامات نمایشی مانند پرتاب هوایی را «دود و فریب» خوانده است. در عین حال، آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، بر لزوم حفظ راه‌حل دو کشوری و ایجاد شرایط برای تحقق آن تأکید کرده است.
بی‌اعتنایی اسرائیل به موازین حقوق بشری و اخلاقی
به باور کارشناسان بین‌الملل، محاصره غزه و بحران قحطی ناشی از آن، نقض آشکار قوانین بین‌المللی حقوق بشر و حقوق بشردوستانه است. کنوانسیون‌های ژنو، به‌ویژه ماده ۵۵ کنوانسیون چهارم، دولت‌های اشغالگر را ملزم به تأمین نیازهای اساسی غیرنظامیان، از جمله غذا و دارو، می‌کند. ممانعت عمدی رژیم اسرائیل از ورود کمک‌ها، همراه با تخریب زیرساخت‌های حیاتی، به‌عنوان «مجازات دسته‌جمعی» غیرنظامیان تلقی می‌شود که طبق ماده ۳۳ کنوانسیون ژنو ممنوع است. گزارش‌های سازمان جهانی صحت از مرگ ۶۳ نفر بر اثر سوءتغذیه در جولای ۲۰۲۵، به‌ویژه کودکان و زنان باردار، نشان‌دهنده عمق فاجعه است. این اقدامات همچنین با اصول اخلاقی جهانی در تضاد است.
محاصره و گرسنگی؛ ابزار فشار اسرائیل در مذاکرات
به گفته تحلیلگران، رژیم اسرائیل از محاصره و بحران انسانی در غزه به‌عنوان اهرمی برای تحمیل خواسته‌های خود در مذاکرات استفاده می‌کند، از جمله خلع سلاح حماس و حفظ کنترل نظامی بر غزه. این رویکرد، با توجه به اظهارات مقاماتی اسرائیلی و امریکایی نشان‌دهنده تمایل به تداوم اشغال و حتی آوارگی اجباری است. در مقابل، حماس به دلیل سابقه نقض آتش‌بس توسط رژیم اسرائیل، به‌ویژه پس از فروپاشی توافق مارچ ۲۰۲۵، به تعهدات این رژیم بی‌اعتماد است. این بی‌اعتمادی، همراه با اختلافات اساسی بر سر خروج کامل نیروهای اسرائیلی و خلع سلاح حماس، مذاکرات را به بن‌بست کشانده است. تلاش‌های میانجی‌گرانه مصر و قطر و فشارهای بین‌المللی، از جمله از سوی سازمان ملل و کشورهای اروپایی، تاکنون نتوانسته این اختلافات را حل کند. به باور آگاهان سیاسی، بدون آتش‌بس پایدار و بازگشایی گذرگاه‌ها، بحران انسانی در غزه عمیق‌تر خواهد شد و خطر فاجعه‌ای بزرگ‌تر افزایش می‌یابد.
سخن آخر اینکه، وضعیت کنونی در غزه نتیجه سیاست‌های محاصره و محدودیت‌های رژیم اسرائیل است که با نقض قوانین بین‌المللی، فاجعه انسانی بی‌سابقه‌ای را رقم زده است. به باور کارشناسان، شکست مذاکرات آتش‌بس، به دلیل اختلافات عمیق و بی‌اعتمادی متقابل، چشم‌انداز صلح را تیره کرده است. جامعه بین‌المللی، به‌ویژه سازمان ملل و کشورهای حامی راه‌حل دو کشوری، باید فشار بر رژیم اسرائیل را برای پایان محاصره و تسهیل ورود کمک‌ها افزایش دهند. در غیر این صورت، ادامه این وضعیت نه‌تنها رنج غیرنظامیان را تشدید می‌کند، بلکه ثبات منطقه‌ای را بیش از پیش به خطر می‌اندازد.
