در پی حمله هوایی اسرائیل به خاک قطر و اظهارات تهدیدآمیز مقامات این رژیم، نگرانی‌های بین‌المللی درباره تشدید بی‌ثباتی در منطقه و نقض حاکمیت ملی کشورها افزایش یافته است.
بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم اسرائیل، با توجیه اقدامات خود با استناد به عملیات امریکا پس از حادثه ۱۱ سپتامبر، در حالی کشورهای منطقه را هدف اتهامات خود قرار می‌دهد که حتی متحد نزدیک آن، امریکا نیز این اقدامات را غیرعاقلانه خوانده است.
این موضع‌گیری نه‌تنها از خودکامگی اسرائیل پرده برمی‌دارد، بلکه نشان می‌دهد تل‌آویو می‌خواهد خود را فراتر از جامعه جهانی تعریف کند.
خودکامگی اسرائیل و سیاست تهدید
نخست‌وزیر اسرائیل با بی‌پروایی کامل، کشورهای مستقل را به اخراج رهبران جنبش حماس تهدید کرده که: «یا آنها را اخراج کنید یا آنها را به دست عدالت بسپارید. زیرا اگر شما این کار را نکنید، ما این کار را خواهیم کرد.»
این اظهارات نه تنها نقض فاحش حاکمیت ملی کشورها محسوب می‌شود، بلکه نشان‌دهنده رویکرد نظامی‌گری و یک‌جانبه‌گرایی اسرائیل است.
نخست‌وزیر اسرائیل، با مقایسه این حمله با واکنش امریکا پس از ۱۱ سپتامبر، کوشیده است مشروعیتی ساختگی برای اقدام نظامی خود بتراشد. او با تهدید کشورهای منطقه مبنی بر «اخراج یا محاکمه رهبران حماس» آشکارا نشان داد که اسرائیل حاضر است هر لحظه در هر نقطه جهان به صورت یک‌جانبه دست به عملیات بزند.
چنین رویکردی نشان می‌دهد تل‌آویو نه‌تنها به قوانین بین‌المللی پایبند نیست، بلکه خود را در جایگاه قدرتی قرار داده که تصمیم‌گیری درباره صلح و جنگ را حق انحصاری خود می‌داند.
پیامدهای مخرب اقدامات اسرائیل
محمد بن عبدالرحمن آل‌ثانی، نخست‌وزیر قطر با محکوم کردن حمله اسرائیل به دوحه گفت، قطر انتظار دارد «پاسخ واقعی» از منطقه برای پایان دادن به ارعاب اسرائیل دریافت کند.
نخست‌وزیر قطر افزوده که حمله به دوحه هرگونه امیدی برای آزادی گروگان‌های اسرائیلی در غزه را از بین برده است.
به گفته او این اقدام نه تنها موجب تشدید تنش‌ها شده، بلکه مسیر دیپلماسی و گفتگو را مسدود کرده است.
محکومیت‌های بین‌المللی
ایالات متحده امریکا : بر اساس گزارش وال‌استریت ژورنال، دونالد ترامپ رییس جمهور امریکا در تماس تیلفونی پرتنش با نتانیاهو این اقدام را «غیرعاقلانه» خوانده است.
او به‌ویژه از این مسئله خشمگین شد که خبر حمله را نه از اسرائیل بلکه از ارتش امریکا دریافت کرده است.
با این حال، تماس دوم میان دو طرف آرام‌تر بوده و ترامپ پرسیده است که آیا عملیات موفق بوده است یا نه.
این دوگانگی نشان می‌دهد حتی متحد اصلی اسرائیل نیز نسبت به اقدامات خودسرانه تل‌آویو معترض است.
قطر: دوحه نیز با انتشار بیانیه‌ای شدیداللحن، این اظهارات را «بی‌پروا» خواند و هشدار داد چنین تهدیدهایی می‌تواند ثبات و امنیت منطقه را بیش از پیش متزلزل کند.
فرانسه: امانوئل مکرون در تماس با ترامپ نسبت به تنش‌های تازه هشدار داد و بر ضرورت همکاری نزدیک اروپا و امریکا برای مهار بحران تأکید کرد.
جهان عرب: این حمله موجی از خشم در جهان عرب ایجاد کرده است؛ بسیاری کشورها آن را حمله به تمامیت ارضی قطر و اقدامی برای برهم زدن ثبات منطقه‌ای می‌دانند.
ابعاد منطقه‌ای و بین‌المللی
اسرائیل در ۷۲ ساعت (از دوشنبه تا چهارشنبه)، بر قطر، فلسطین، سوریه، لبنان، یمن و تونس حمله کرده است؛ اقدامی که جبهه‌های متعددی از تنش را گشود.
این سیاست «چند جبهه‌ای» اسرائیل، پیامدهای سنگینی برای امنیت منطقه دارد:
تشدید شکاف میان کشورهای عربی و اسلامی
گسترش بی‌اعتمادی به روندهای صلح و میانجیگری
افزایش تهدیدات علیه ثبات اقتصادی به‌ویژه در مسیرهای کشتیرانی جهانی
راهکارها برای مقابله با خودکامگی اسرائیل
۱. انسجام کشورهای منطقه‌ای و اسلامی: قطر، ترکیه، ایران و کشورهای اسلامی دیگر باید موضع مشترک اتخاذ کنند تا اسرائیل نتواند از پراکندگی آنها بهره‌برداری کند.
۲. فعال‌سازی دیپلماسی در سازمان ملل: محکومیت اسرائیل در شورای امنیت و درخواست برای قطعنامه الزام‌آور می‌تواند فشار جهانی را افزایش دهد.
۳. اقدامات حقوقی بین‌المللی: ارائه پرونده نقض حاکمیت ملی قطر به دیوان بین‌المللی دادگستری
۴. تقویت همکاری‌های امنیتی منطقه‌ای: کشورهای خلیج باید سازوکار مشترک برای حفاظت از حاکمیت ملی خود در برابر تجاوزهای اسرائیل ایجاد کنند.
۵. افشای رسانه‌ای و افکار عمومی: رسانه‌های مستقل باید سیاست‌های خودسرانه اسرائیل را به‌طور شفاف بازتاب دهند و مانع عادی‌سازی این‌گونه اقدامات شوند.
حمله به قطر؛ نقض حاکمیت ملی
عملیات هوایی اسرائیل علیه محل نشست رهبران جنبش حماس در دوحه، با مشارکت حدود ده جنگنده و شلیک بمب‌های هدایت‌شونده انجام شد. رسانه‌های اسرائیلی مدعی‌اند اهداف با دقت بالا مورد اصابت قرار گرفته است. این اقدام در حالی صورت گرفت که قطر پیش‌تر از امریکا و اسرائیل تضمین گرفته بود که رهبران حماس در این کشور هدف قرار داده نخواهند شد. نقض این تعهد، علاوه بر بی‌اعتبار کردن اسرائیل و متحدانش، اعتماد کشورها به توافقات امنیتی را نیز متزلزل کرده است.
نتیجه‌گیری
اقدامات اخیر اسرائیل نشان‌دهنده روی خطرناک یک‌جانبه‌گرایی و نقض سیستماتیک قوانین بین‌المللی است.
جامعه جهانی باید با اتخاذ موضعی قاطع، مانع از تبدیل شدن خاورمیانه به عرصه آزمایش سیاست‌های نظامی‌گرایانه شود. تنها از طریق اتحاد و همبستگی بین‌المللی می‌توان در برابر این خودکامگی‌ها ایستادگی کرد.
حمله اسرائیل به قطر نه‌تنها اقدامی نظامی، بلکه نشانه‌ای آشکار از خودکامگی و نقض تعهدات بین‌المللی بود/ است. تل‌آویو می‌کوشد خود را در جایگاهی قرار دهد که گویا قوانین جهانی بر آن صدق نمی‌کند.
با این حال، واکنش‌های تند قطر، مخالفت آشکار ترامپ و هشدارهای مکرون نشان داد که جهان نمی‌تواند نسبت به چنین اقدامات خودسرانه‌ای بی‌تفاوت باشد. اگر کشورهای منطقه و جامعه جهانی نتوانند به‌صورت متحد در برابر اسرائیل بایستند، این روند خطرناک می‌تواند نظم بین‌المللی را بیش از پیش متزلزل سازد.