سفارت امارت اسلامی در تهران از دیدار سرپرست این سفارت با سفیر هند در ایران خبر داد.
سفارت امارت اسلامی در تهران روز (دوشنبه، ۱۳ حوت) در خبرنامه‌ای اعلام کرد که در این دیدار، فضل محمد حقانی سرپرست این سفارت و رودآوا سرشت، سفیر هند در ایران بر توسعه همکاری‌های دو جانبه میان افغانستان و هند، به ویژه در زمینه‌ای صادرات و واردات از بندر چابهار تاکید کردند.
به نظر می‌رسد توسعه دادوستدها از طریق بندر چابهار برای امارت اسلامی و هند با اهمیت است؛ زیرا امارت اسلامی از این طریق می‌تواند کالاهای افغانستان را به هند صادر و در مقابل کالاهای هندی را وارد کند و تا اندازه‌ای از وابستگی خویش به یک مسیر انحصاری صادرات و واردات بکاهد.
هند که پس از سقوط جمهوریت رویکرد محتاطانه‌ای داشت، اکنون دیده می‌شود که با تحرکات دیپلماتیک اخیر به تعامل بیشتر با امارت اسلامی روی آورده و بر پروژه‌هایی مثل چابهار تمرکز کرده است.
موقعیت استراتژیک چابهار
بندر چابهار که در ایالت سیستان و بلوچستان ایران موقعیت دارد، به دلیل موقعیت راهبردی‌اش از اهمیت ویژه‌ای اقتصادی و تجارتی برخوردار است.
این بندر نزدیک‌ترین راه دسترسی کشورهای محصور در خشکی آسیای میانه (ترکمنستان، ازبیکستان، تاجیکستان، قرغیزستان و قزاقستان) و افغانستان به آب‌های آزاد است.
برای افغانستان این بندر از جهت‌های مختلفی با اهمیت است. افغانستان از این مسیر می‌تواند به آب‌های آزاد بین‌المللی دسترستی پیدا کند و خود را از حصر خشکی بیرون آورد. همچنان، اتصال افغانستان به بندر چابهار، کشور را از وابستگی شدید به بنادر پاکستان می‌کاهد.
به نظر می‌رسد، بر عکس انتظارها، روابط امارت اسلامی با هند رو به بهبود است. اخیراً، امیرخان متقی سرپرست وزارت خارجه با ویکرام میسری وزیر دولت هند در امور خارجی روز (چهارشنبه، ۱۹ جدی) سال روان، در شهر دبی امارات متحده عربی با هم دیدار کردند. در این دیدار، وزیر دولت هند در امور خارجی، از تعهد دهلی نو به کمک‌ها به افغانستان سخن گفت و امیر خان متقی تاکید کرد که تماس‌های دوامدار بین کابل و دهلی نو باید ادامه پیدا کنند.
همچنان، به تازه‌گی رسانه‌ها گزارش دادند که دهلی نو ممکن است سفارت افغانستان در هند را به نماینده امارت اسلامی “بدون موقعیت دیپلوماتیک” بسپارد.
مزایای متقابل چابهار؛ برای دهلی‌نو و کابل
در همین حال، عبدالنصیر رشتیا آگاه مسایل اقتصادی و رییس اجرایی اتحادیه ذوب آهن افغانستان به خبرگزاری آفاق گفت که بندر چابهار از بنادر راهبردی است که می‌تواند روابط تجاری افغانستان با هند و ایران را تقویت کند.
آقای رشتیا افزود: «بدون شک بندر چابهار، یکی از بنادر استراتژیک است که می‌تواند روابط اقتصادی و تجاری افغانستان با هند و ایران را مستحکم بسازد. اگر از این راه بتوانیم استفاده بهینه کنیم به بازارهای دنیا وصل خواهیم شد. هند نیز می‌خواهد از این طریق به افغانستان و بازار کشورهای آسیایی میانه وصل شود.»
آقای رشتیا این بندر را داری مزایای متقابل به افغانستان و هند خواند و تصریح کرد: «هر از گاهی که روابط افغانستان با هند نزدیک شود، یا اینکه روابط سیاسی افغانستان با پاکستان تیره شود، اسلام‌آباد از بنادر خویش با افغانستان، به عنوان اهرم فشار استفاده کرده و چالش مرزی و ترانزیت ایجاد می‌کند؛ بندر چابهار می‌تواند وابستگی افغانستان به بنادر پاکستان را به شدت کاهش دهد و افغانستان از انزوای ترانزیتی بیرون بیاید.»
فرصت‌ها، چالش‌ها و چشم‌انداز موفقیت چابهار
دیده می‌شود که تقویت روابط هند با امارت اسلامی ممکن است تنش با پاکستان را افزایش دهد، زیرا هر دو کشور نگران نفوذ دیگری در افغانستان و منطقه هستند. بنابر این یکی از چالش‌های اصلی بر سر راه تقویت روابط بازرگانی افغانستان با هند، افزایش تنش با پاکستان خواهد بود. همچنان، نبود زیرساخت‌های اساسی ترانزیتی می‌تواند از چالش دیگر بر سراه این پروژه ترانزیتی باشد.
بندر چابهار به‌عنوان یک فرصت استراتژیک، می‌تواند پلی برای تقویت روابط اقتصادی میان امارت اسلامی و هند باشد. برای امارت اسلامی، این بندر امکان افزایش صادرات (مانند میوه خشک و مواد خام) و واردات کالاهای هندی را فراهم کرده و وابستگی به بنادر پاکستان را کاهش می‌دهد. برای هند نیز، چابهار دروازه‌ای به بازار آسیای مرکزی و ابزاری برای رقابت با چین و پاکستان است.
با این حال، موفقیت این همکاری به رفع چالش‌هایی مانند تنش با پاکستان، کمبود زیرساخت‌های ترانزیتی بستگی دارد. در نتیجه، تقویت اقتصاد افغانستان از طریق چابهار محتمل است که معادلات منطقه‌ای را تغییر دهد، اما این پرسش باقی می‌ماند که آیا این همکاری به ثبات سیاسی منطقه نیز کمک خواهد کرد یا خیر؟ گذشت زمان پاسخ این پرسش را بهتر خواهد داد.
