افغانستان بهعنوان کشوری محاط به خشکه، همواره با مشکل دسترسی به مسیرهای مطمین ترانزیتی و تجاری روبهرو بوده است. هرچند پاکستان مسیر اصلی صادرات افغانستان به هند به شمار میرود، اما انسدادهای مکرر مرزی و سیاستهای ناپایدار اسلامآباد، این مسیر را غیرقابل اعتماد ساخته است.
در این میان، بندر چابهار بهعنوان یک گزینه بدیل مطرح است. با وجود آنکه هزینه و زمان مسیر پاکستان کمتر است و چالشهایی در استفاده از چابهار وجود دارد.
خانجان الکوزی، عضو هیات مدیره اتاق تجارت و سرمایهگذاری میگوید همین عوامل مانع رشد چشمگیر تجارت از مسیر چابهار شده است
خان جان الکوزی عضو هیات مدیره اتاق تجارت و سرمایه گذاری: اهمیت بندر چابهار بسیار زیاد است اما به دلیل بعضی از چالش ها نیاز است در آنجا خط ریلی ایجاد شود و همچنان بعضی از شرکت ها برای تجارت ایجاد شود که تاکنون ایجاد نشده به همین دلیل است که بیشتر تجارت افغانستان از مسیر های پاکستان صورت می گیرد
پیشتر اجیت دووال، مشاور امنیت ملی هند، در دیدار با همتای ایرانیاش، چابهار را مسیر قابل اعتماد و راهبردی خوانده بود که از طریق افغانستان به هند و آسیای میانه امتداد مییابد.
او تأکید کرده است که این مسیر از جاده زرنج– دلارام، که با کمک هند در افغانستان ساخته شده، عبور میکند و میتواند نقش مهمی در اتصال منطقهای داشته باشد.
سیر قریشی آگاه مسایل اقتصادی: در کل، بندر چابهار برای افغانستان اهمیت حیاتی دارد؛ زیرا مسیرهای تجاری را متنوع ساخته، هزینهها را کاهش میدهد و صادرات افغانستان را افزایش میبخشد همچنان، این بندر وابستگی افغانستان به بندر تورخم و بندر کراچی پاکستان را کاهش داده و روابط منطقهای با ایران و هند را تقویت مینماید.
برخی آگاهان اقتصادی نیز بر این باورند که بندر چابهار تنها در صورتی میتواند به یک گزینه راهگشا برای افغانستان بدل شود که موانع زیرساختی و ارتباطی آن بهطور کامل برطرف گردد و زمینه برای بهرهگیری گستردهتر فراهم شود. برخی از آگاهان اقتصادی معتقدند استفاده موثر از چابهار میتواند تجارت افغانستان را به شکل پایدار با بازارهای منطقهای و جهانی پیوند دهد
عبدالظهور مدبر آگاه مسایل اقتصادی: از طریق این بندر، افغانستان قادر خواهد بود با هند داد و ستد داشته باشد، به بازارهای شرق دور دسترسی پیدا کند و همچنین با حوزهی خلیج فارس ارتباط تجاری برقرار نماید در حقیقت، چابهار میتواند بهعنوان روزنهای برای گسترش تجارت، زمینهساز ثبات در منطقه باشد
در حال حاضر، افغانستان از چندین مسیر زمینی و بندر تجاری از جمله واگه، کراچی و چابهار برای اتصال به بازارهای بینالمللی استفاده میکند؛ اما انتخاب مسیر مطمین و پایدار، همچنان از مهمترین چالشهای این کشور در توسعه تجارت خارجی به شمار میرود.